Ταν ή επί τας. Ή μπορείτε να επιλέξετε τον Περικλή. Give peace a chance.
Αισίως, πια, έχουμε φτάσει στο έκτο μέρος. Η ιδιαιτερότητα του Civilization είναι ότι, σε αντίθεση με άλλα παιχνίδια στρατηγικής, δεν έχει κανένα σενάριο και δε θα μπορούσε, άλλωστε. Υποτίθεται ότι κάθε παρτίδα που παίζει κανείς είναι μια διαφορετική εκδοχή της Ιστορίας: οι Ινδιάνοι εξαφανίζουν τους Αμερικανούς, ο Γκάντι κάνει κατακτητικούς πολέμους, οι Σουμέριοι ανακαλύπτουν τον κομουνισμό και η βασίλισσα Γοργώ στέλνει τους Έλληνες στον Άρη. Όλα αυτά είναι πιθανά να συμβούν στο Civilization VI, όπως λίγο-πολύ σε όλα τα προηγούμενα. Τι κάνει, λοιπόν, το έκτο μέρος ξεχωριστό; Πολλά. Θα πρέπει να θυμηθούμε καταρχάς ότι το Civilization V, παρόλο που είχε λάβει διθυραμβικές κριτικές, είχε σημαντικά προβλήματα τα οποία δε φαίνονταν, ωστόσο, με την πρώτη ματιά. Η κλίμακα μιας «παρτίδας» Civilization είναι τέτοια, εξάλλου, ώστε να απαιτεί σημαντική επένδυση χρόνου από τον παίκτη και ακόμα περισσότερο από έναν reviewer. Ο χρόνος, βέβαια, δεν είναι κάτι που αντιλαμβάνεται κανείς όταν παίζει, καθώς το Civilization αντιπροσωπεύει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο turn-based strategy game το σύνδρομο της «μιας σειράς ακόμα». Το Civilization VI δεν αποτελεί εξαίρεση και θα λέγαμε ότι με τη μετουσίωση των civics σε ένα πλήρες «δέντρο», παράλληλο με εκείνο της τεχνολογικής έρευνας, κάνει το παραδοσιακά αργό midgame πολύ πιο ενδιαφέρον από το συνηθισμένο.
Οι μεγάλες προσωπικότητες έχουν πλέον ξεχωριστές ικανότητες.
Στο δέντρο των civics συμπεριλαμβάνονται επιτεύγματα και ιδέες, τα οποία αποτελούσαν στην πλειοψηφία τους ως τώρα μέρος του τεχνολογικού δέντρου, χωρίς ωστόσο να είναι τεχνολογίες. Ιδέες όπως το διεθνές εμπόριο και η χειραφέτηση των γυναικών προκύπτουν παράλληλα, αλλά ανεξάρτητα από τις τεχνολογικές και κατακτώνται μέσω μονάδων κουλτούρας και όχι επιστήμης. Τα civics δεν καθορίζουν μόνο τις επιλογές που έχουμε για τη διακυβέρνηση του πολιτισμού μας, αλλά και τις επιλογές που έχουμε για τις κοινωνικές πολιτικές σε τρεις τομείς: στρατιωτικό, οικονομικό και διπλωματικό. Οι πολιτικές αυτές παίρνουν τη μορφή καρτών, με τη διαθέσιμη «τράπουλα» να εμπλουτίζεται μέσω της προόδου στο δέντρο των civics.
Η θρησκεία στο Civilization VI παίρνει τη μορφή κρυφής σύγκρουσης. Ένας πολιτισμός μπορεί να επικρατήσει προσηλυτίζοντας απλά τους άλλους σε έναν αναίμακτο πόλεμο που διεξάγεται με ιεροκήρυκες και ιεροεξεταστές.
Καθώς οι μορφές διακυβέρνησης εξελίσσονται, οι διαθέσιμες θέσεις για κάρτες αυξάνονται και ο παίκτης έχει έτσι ένα λόγο παραπάνω για να μη θέλει να παραμείνει...φύλαρχος για πάντα. Η εξέλιξη αυτή δίνει επιτέλους περισσότερο νόημα σε cultural victory, που είναι ίσως ο πιο δύσκολος τρόπος νίκης στο παιχνίδι. Όταν περισσότεροι τουρίστες προτιμούν να επισκεφθούν τη χώρα μας από το να περιηγηθούν στη δική τους, και αυτό συμβεί με όλους τους αντιπάλους, αποδεικνύεται ότι ο πολιτισμός μας έχει επικρατήσει. Για να το καταφέρει κανείς αυτό, θα χρειαστεί όχι μόνο να χτίσει Θαύματα του κόσμου που δίνουν culture, όχι μόνο να χτίσει παραθαλάσσια θέρετρα (live your myth in Mykonos), αλλά και να δημιουργήσει μεγάλα έργα Τέχνης, επιστρατεύοντας Great People (ζωγράφους, συγγραφείς, μουσικούς κ.ο.κ.) και να τα εκθέσει καταλλήλως. Και αν ένας αντίπαλος πολιτισμός διαθέτει πλούσια παρακαταθήκη σε έργα τέχνης, ο παίκτης μπορεί να επιστρατεύσει κατασκόπους για να τα κλέψει και να τα προσθέσει στα δικά του μουσεία.
Η εφαρμογή των τεχνολογιών και των civics στην πράξη επιταχύνει την πρόοδο.
Φυσικά, μπορεί κανείς να πάρει τον πιο εύκολο δρόμο της κατάκτησης όλων των πρωτευουσών ή μπορεί να δοκιμάσει ένα εντελώς νέο μονοπάτι, αυτό της θρησκευτικής νίκης. Η θρησκεία στο Civilization VI παίρνει τη μορφή κρυφής σύγκρουσης. Ένας πολιτισμός μπορεί να επικρατήσει προσηλυτίζοντας απλά τους άλλους σε έναν αναίμακτο πόλεμο που διεξάγεται με ιεροκήρυκες και ιεροεξεταστές. Χωρίς ποτέ να κηρυχθεί πόλεμος, οι κληρικοί μάχονται όπως περίπου θα έκαναν οι πολεμικές μονάδες, με το νικητή να κερδίζει την πίστη του πληθυσμού της κοντινότερης πόλης. Μπορεί κανείς πάντως να αγνοήσει εντελώς αυτό το κομμάτι του παιχνιδιού, αρκεί να έχει το νου στην οθόνη που παρουσιάζει την πρόοδο κάθε πολιτισμού για κάθε είδος νίκης. Αρκετά πιο δύσκολο είναι πλέον το μονοπάτι της επιστήμης. Το θετικό είναι πως η τεχνολογική εξέλιξη συνδέεται άμεσα πια με τις ενέργειές μας στο παιχνίδι: ναυπηγώντας πλοία, για παράδειγμα, κάνουμε πιο γρήγορη την περαιτέρω εξέλιξη της ναυτιλίας. Ο τελικός στόχος για τη νίκη μέσω της επιστήμης (η αποίκιση του Άρη) είναι πολύ πιο ρεαλιστικός από την αποστολή σκάφους στο Άλφα του Κενταύρου, που ήταν στα προηγούμενα παιχνίδια ο αντίστοιχος αντικειμενικός σκοπός. Εξίσου ρεαλιστικές είναι πλέον οι τεράστιες υλικές απαιτήσεις για να κατακτηθεί το νέο αυτό σύνορο και απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό στις πόλεις.
Ερχόμαστε έτσι σε μια σημαντική καινοτομία για τα δεδομένα της σειράς. Ενώ παλιότερα οι πόλεις αναπτύσσονταν με έναν πιο αφηρημένο τρόπο, στο Civilization VI εισάγονται τα districts, εξειδικευμένες περιοχές σε κάθε πόλη που είναι αφιερωμένες στην επιστήμη, στη βιομηχανία, στην οικονομία, στην άμυνα κ.ο.κ. Για πρώτη φορά έχει σημασία πού θα τοποθετήσετε τι σε κάθε πόλη, εφόσον κάθε είδος district έχει συγκεκριμένες γεωγραφικές (ή άλλες) προϋποθέσεις. Το ίδιο ισχύει και για κάποια Θαύματα, όπως π.χ. οι Κρεμαστοί Κήποι που πρέπει να βρίσκονται δίπλα σε ποταμό. Ορισμένα districts είναι μοναδικά για κάθε πολιτισμό: για παράδειγμα η Αγγλία διαθέτει το Royal Navy Dockyard αντί για λιμάνι, ενώ η Ελλάδα χτίζει ακροπόλεις αντί για Theatre district.
Tα θαύματα του κόσμου καταλαμβάνουν πλέον χώρο στο χάρτη.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι η Ελλάδα είναι ο μόνος πολιτισμός που διαθέτει δύο επιλογές για ηγέτες (Γοργώ και Περικλής), με την Γοργώ να εκπροσωπεί την φιλοπόλεμη Σπάρτη και τον Περικλή να εστιάζει στη διπλωματία με τις πόλεις-κράτη. Καθένας από τους ηγέτες στο Civilization VI έχει τη δική του προσωπικότητα και ατζέντα, ωστόσο η υλοποίησή τους είναι προβληματική και η τεχνητή νοημοσύνη μάλλον απογοητεύει. Για παράδειγμα, στο πρώτο παιχνίδι που δοκιμάσαμε, οι Σκύθες την είδαν…Ντοθράκι και κατέκλυσαν το χάρτη με ιππείς, σε μια προσπάθεια να περάσουν τη θάλασσα και να εισβάλλουν στην ήπειρό μας. Ωστόσο, ο τεράστιος στόλος των μεταγωγικών πλοίων προστατευόταν από μόλις μια τετρήρη, με αποτέλεσμα οι καραβέλες και οι φρεγάτες μας να κάνουν κυριολεκτικά...πάρτι. Αυτό δεν σταμάτησε παρά μόνο όταν τα πλοία μας είχαν αφανίσει το στρατό τους και η Tomyris ζήτησε συνθηκολόγηση με αντάλλαγμα μια πόλη, την οποία είχαμε ήδη κατακτήσει. Θεωρήσαμε ότι ίσως με αυτό τον τρόπο δήλωνε ότι παύει να έχει αξιώσεις για την συγκεκριμένη πόλη, αλλά μετά τη συμφωνία διαπιστώσαμε ότι μας χάρισε μια άλλη πόλη που βρισκόταν στη μέση της περιοχής της. Το σύστημα των διαπραγματεύσεων στη διπλωματία είναι γενικά προβληματικό. Σε μια περίπτωση το A.I. αρνήθηκε πρότασή μας για να αντιπροτείνει μία λιγότερο συμφέρουσα για το ίδιο.
Ευκαιρία να μάθουμε και λίγη Ιστορία!
Τα προβλήματα δεν περιορίζονται εκεί: πολλές φορές είδαμε το A.I. να καταγγέλλει πολιτισμούς που είχαν εξαφανιστεί από το παιχνίδι (κάτι που συνήθως γίνεται προτού κηρυχθεί πόλεμος). Σε άλλη περίπτωση η Αμερική μάς ζήτησε να κηρύξουμε πόλεμο σε άλλον πολιτισμό και έπειτα από κάποιες σειρές μας κατήγγειλε ως πολεμοκάπηλους εξαιτίας του ίδιου πολέμου (σ.α.: ρεαλιστική ακούγεται μια τέτοια συμπεριφορά)! Ακόμα και όταν δεν κάνει σοβαρά λάθη το Α.Ι., δε φαίνεται να αποτελεί ιδιαίτερο κίνδυνο. Στο επίπεδο Prince η πρόκληση είναι μάλλον μηδαμινή σε σχέση με τα προηγούμενα, τουλάχιστον για έναν παίκτη με κάποια εμπειρία στη σειρά, και ειδικά όταν ξεπεραστεί η Αρχαιότητα και ο Μεσαίωνας, όπου οι πόλεμοι γίνονται για ψύλλου πήδημα, οι πιθανότητες να χάσει κανείς μειώνονται δραστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ο μόνος πολιτισμός που διαθέτει δύο επιλογές για ηγέτες (Γοργώ και Περικλής), με την Γοργώ να εκπροσωπεί την φιλοπόλεμη Σπάρτη και τον Περικλή να εστιάζει στη διπλωματία με τις πόλεις-κράτη.
Τα προβλήματα εκτείνονται και στον τεχνικό τομέα, καθώς ένα μήνα μετά την κυκλοφορία υπάρχουν ακόμα σημεία όπου το παιχνίδι κολλάει (π.χ. μια μονάδα επιμένει να ζητά εντολές και δε μας αφήνει να περάσουμε στην επόμενη σειρά). Ένα άλλο σημείο που θα ενοχλήσει ορισμένους είναι το στιλ των γραφικών. Γενικά χρησιμοποιούνται έντονα χρώματα και οι ηγέτες εμφανίζονται σαν καρικατούρες. Πολύ λιγότερο αμφιλεγόμενη είναι η ηχητική επένδυση, ωστόσο. Η μουσική είναι εξαιρετική σε σύνθεση και ενορχήστρωση, ενώ αυτήν τη φορά επιστρατεύτηκε η εξαιρετική φωνή του Sean Bean για την αφήγηση.
Τα social policies παραπέμπουν σε επιτραπέζιο παιχνίδι.
Είναι δύσκολο να είμαστε αντικειμενικοί με το Civilization VI. Είναι ασφαλώς τόσο εθιστικό όσο και τα προηγούμενα, ενώ υπάρχουν σημαντικές καινοτομίες που εμπλουτίζουν πραγματικά το gameplay, από τις πιο αισθητές, όπως το civics tree και τη δόμηση των πόλεων, ως τις πιο διακριτικές και ευφυείς, όπως το γεγονός ότι οι δρόμοι δημιουργούνται πλέον αυτομάτως μέσω του εμπορίου μεταξύ πόλεων.
Από την άλλη, τα τεχνικά προβλήματα και το προβληματικό Α.Ι. απογοητεύουν. Ακόμα πιο απογοητευτική είναι η γενικότερη κατεύθυνση που έχει πάρει το design, ωστόσο. Η πρώτη επαφή που είχαν πολλοί από εμάς με την ιδέα του φαινομένου του θερμοκηπίου ήταν από τα πρώτα Civilization. Η ιδέα της ρύπανσης ήταν κάτι που έπαιζε ρόλο στο gameplay, όπως και οι τρόποι αντιμετώπισής της. Αυτό πλέον απουσιάζει παντελώς. Ταυτόχρονα, η ιδέα της θρησκείας από αφηρημένη ιδέα που βοηθούσε στην ευτυχία των πολιτών στα κλασικά Civilization πλέον έχει εξελιχθεί σε μέσο σύγκρουσης πολιτισμών. Ταυτόχρονα, η δυνατότητα διπλωματικής νίκης μέσω του ΟΗΕ έχει καταργηθεί, κάνοντας τις συμμαχίες μεταξύ κρατών σχεδόν περιττές. Αναρωτιέται κανείς αν αυτά είναι τα πλέον κατάλληλα μηνύματα για την εποχή που ζούμε, ειδικά όσον αφορά τους νεότερους παίκτες. Σημεία των καιρών, θα πείτε.
Το παιχνιδι θα βελτιωθει παρα μα παρα πολυ... μετα απο 25 χρονια και χιλιαδες καμενες ωρες απο τη ζωη μου σιβιλαηζεησομενος , θα πω μονο οτι απο την εποχη και του Civ3 και περα μονον οι ολοκληρωμενες εκδοσεις του παιχνιδιου με ολα τα απντεητς και τα εξπανσιονς προσφερουν τη πληρη εμπειρια. Το Civ IV (για πολλους το καλυτερο civ game) ολοκληρωθηκε μετα απο αρκετα εξπανσιονς. Αλλα και το V υπεστη πολλες βελτιωσεις μεχρι τη τελικη μορφη του. Πλεον επειδη εχω ωριμασει σαν παικτης μετα απο τοσες δεκαετιες ,εχω κατι που δεν ειχα νεοτερος... υπομονη. Μονον τα δυο πρωτα Civ τα επαιξα στην εποχη τους... το 3 το επαιξα κανα 2αρι χρονια απο τον ειχε βγει , το 4 επαιξα πριν 2.5 χρονια περιπου και πριν κανα 5μηνο απεκτησα το Civ V με το οποιο ασχολουμαι τωρα και το οποιο το αγορασα με ολα τα expansions και ολα τα dlc 12 ευρω αν θυμαμαι καλα. Ειναι κατι που κανω με πολλα παιχνιδια στο pc ειδικα με οσα δεν εχουν online multiplayer (οποτε δεν τιθεται θεμα παλαιωσης του παιχνιδιου και έρημων σερβερς κτλπ). Το Civ VI ειναι ακομα νηπιο με δεδομενα civlization παιχνιδιου... θα ακολουθησουν αμετρητα πατσ και dlc και expansions... Και οπως γινεται συνηθως ολα σχεδον τα προβληματα θα λυθουν. Το μονο προβλημα που δε θα λυθει και ειναι δι-α-χρο-νι-κο προβλημα δυστυχως της σειρας , ειναι η ηλιθια AI ειδικα στη διπλωματια... 20 χρονια περασαν , η υπολογιστικη δυναμη υπερτετρακιςμυριοχιλιαστηκε , το ιδιο και οι τεχνικες στον προγραμματισμο κτλπ και ακομα εκει στη firaxis δεν εχουν μπορεσει να φτιαξουν ενα AI να κανει σωστη διπλωματια... Το διαχρονικοτερο προβλημα του παιχνιδιου νομιζω ειναι αυτο και το μονο επισης που δε πιστευω οτι θα λυθει απο τα επερχομενα εξπανσιονς... Ολα τα υπολοιπα , ειδικα τα τεχνικα , ειναι δεδομενο οτι θα λυθουν. Τωρα ενα μηνας κυκλοφοριας δεν ειναι τιποτα για τιτλο σιβιλαηζεησον.
@ vonzuchter: Δε διαφωνώ καθόλου με αυτό που λες πέρι κύκλου ζωής των Civilization, ωστόσο έχουμε πλέον 2016. Ακόμα και η Creative Assembly έχει καταφέρει να σουλουπώσει πλέον το A.I. που ήταν τραγικό σε παλιότερα παιχνίδια, η Firaxis δεν μπορεί; Πολύ περισσότερο, όμως, με απασχολεί το γεγονός ότι οι designers αγνοούν επιδεικτικά ένα θέμα στο οποίο εφιστούσε την προσοχή το Civilization II, την εποχή που κανένας σχεδόν δε μιλούσε για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, πέρα από τους πιο αφοσιωμένους οικολόγους. Δεν υπάρχει τίποτα απολύτως που να σχετίζεται με τη ρύπανση πια. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα είναι σαν να μην υπάρχει. Αντιθέτως ξαφνικά η θρησκεία έχει γίνει εναλλακτικός τρόπος "αναίμακτου" πολέμου, κάτι το οποίο προφανώς ούτε ρεαλιστικό είναι (οι θρησκευτικοί πόλεμοι ήταν αιματηρότατοι), ενώ δεν έχει και καμία λογική ως προς τη νίκη. Ολοκληρωτική επικράτηση μιας θρησκείας; Και μετά; Λυπάμαι που το λέω, αλλά μοιάζει σαν το Civ VI να κάνει πολιτική προπαγάνδα και μάλιστα με κατεύθυνση που πλησιάζει την πολιτική κοσμοθεωρία του Ντόναλντ Τραμπ (για τον οποίο το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι θεωρία συνομωσίας ενώ το πρόβλημά του είναι οι Μουσουλμάνοι). Αν έκρινα το παιχνίδι καθαρά με δεοντολογικά κριτήρια (φυσικά μπορεί να γίνει μεγάλη συζήτηση σχετικά με το αν και κατά πόσο υπάρχει δεοντολογία στα videogames) ο βαθμός θα ήταν χαμηλότερος, ωστόοσ δε θα ήταν πλέον αντικειμενικό το review.
Ναι γενικα η μολυνση και οι επιπτωσεις της απουσιαζουν απο το παιχνιδι τα τελευταια χρονια... μονο αμα ριξεις πυρηνικα πρεπει μετα να στειλεις να καθαρισουν και καλα οι workers. Δε θα ηταν κατι δυσκολο να βαλουν την μολυνση με καποιο τροπο στο παιχνιδι. Ουτε ηταν δα και κατι τρομερο στο II που τα plains γινονταν desert , η grassland γινοταν plains απο την υπερθερμανη κτλπ. Καμια εφαρμογη της θρησκειας ουτε στο ΙV ουτε στο V μου αρεσε ουτε προσφερε κατι ουσιαστικο στο παιχνιδι.