Μια ωραία πρωία, στο χαρωπό σύμπαν της Barbieland, η στερεοτυπική Barbie παθαίνει… υπαρξιακή κρίση, για την οποία μάλλον ευθύνονται τα vibes της ανήλικης ιδιοκτήτριάς της στον πραγματικό κόσμο (μας)! Μια Οδύσσεια με προορισμό τον γήινο κόσμο της πατριαρχίας ξεκινά…
Με μια αριστουργηματική opening σεκάνς σινεφιλικού κανιβαλισμού που ούτε καν ο Μελ Μπρουκς δεν θα τολμούσε ποτέ να σκαρφιστεί, η «Barbie» της Γκρέτα Γκέργουιγκ δηλώνει εξαρχής κάτι που θα ξαφνιάσει εντελώς το «λαϊκό» και μάλλον απροετοίμαστο κοινό (ή έστω εκείνους που θα μπουν με αφέλεια στο σινεμά, για να παρακολουθήσουν μια «σαχλαμάρα»): έχει μυαλό!
Αναλύοντας την επανάσταση που έφερε η διαβόητη κούκλα της Mattel, όταν αντικατέστησε τα πλαστικά μωρά τα οποία προορίζονταν για ανήλικα κοριτσάκια, έτσι ώστε να «μαθαίνουν» από νωρίς τον επερχόμενο μητρικό τους ρόλο (διότι αυτό υπαγόρευε η κοινωνία και τα στερεότυπά της), με τη φωνή της αφηγήτριας Έλεν Μίρεν, παρακολουθούμε την εξέλιξη της Barbie σε αμέτρητα «μοντέλα» ρόλων κι εμφανίσεων, που επέτρεπαν στο target group της να φαντασιώνει μελλοντικές επαγγελματικές καριέρες και πρότυπα στυλ, δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση όπου το θηλυκό θα κατείχε εξουσίες και ευκαιρίες επιλογής. Η Γκέργουιγκ ειρωνεύεται υποδόρια όλη αυτή τη λογική, διότι αντιλαμβάνεται το… ανέκδοτο της πειθούς ενός εμπορεύματος το οποίο έκανε (ή παρίστανε) τα πάντα ώστε να καταναλωθεί.
Η δράση της ταινίας εξελίσσεται σε μια μαγική Barbieland, μια τρισδιάστατη μεγέθυνση των αμέτρητων props που έχουν πουληθεί σαν «σετάκι» με την κούκλα, σε ρεαλιστικότατα σκηνικά (το production design της Σάρα Γκρίνγουντ έχει «κλειδώσει» από τώρα την οσκαρική υποψηφιότητα, αν όχι και το βραβείο τούτης της κατηγορίας!), με ενίοτε ψευδή προοπτική στους χώρους, σαν ένα παιχνίδι που μόλις έβγαλες από το κουτί του και δεν παύεις να χαζεύεις και να θαυμάζεις. Η αλήθεια είναι πως οπτικά το φιλμ της Γκέργουιγκ αποτελεί έναν κανονικότατο βομβαρδισμό pop αισθητικής και πληροφορίας, με «κρυμμένες» αναφορές οι οποίες απαιτούν παραπάνω από μία απλή θέαση του έργου! Αν συμπληρώσουμε και το… υπαρξιακό και κοινωνικό background που έχουν ενθέσει στο σενάριο η δημιουργός και ο συνάδελφος / σύντροφός της, Νόα Μπάουμπακ, χρειάζεται να κρατάτε και σημειώσεις, ώστε να κάνετε εποικοδομητικό διάλογο μετά το τέλος της προβολής!
Στα καλά καθούμενα, η Barbie τρώει… σαβούρδες, τα πόδια της πατάνε κανονικά στο έδαφος (δίχως τη μόνιμη κλίση που της έχει αφήσει το ψηλοτάκουνο!), εμφανίζει κυτταρίτιδα στα μπούτια και σκέφτεται τον θάνατο! Όλες οι υπόλοιπες Barbie (από μία… μαύρη Πρόεδρο της Barbieland μέχρι το καταργημένο μοντέλο της εγκυμονούσας με φουσκωμένη κοιλιά!) θα τη συμβουλεύσουν να πάρει συμβουλές από τη σοφή μα… διαταραγμένη Barbie, η οποία ζει σε μια απομονωμένη βίλα κυβιστικού «εκτροχιασμού» που θα ζήλευε κι ο Τιμ Μπέρτον (του «Σκαθαροζούμη»). Εκείνη θα την κατευθύνει προς τη λύση του «μυστηρίου»: ένα ταξίδι στον πραγματικό πολιτισμό των θνητών, με πιθανότερη εξήγηση τα εσωτερικά, ψυχολογικά προβλήματα ενός ανήλικου κοριτσιού που πρέπει να έχει στην κατοχή του την στερεοτυπική Barbie και της «μεταδίδει» μεταφυσικά τις νευρώσεις της! «Λαθρεπιβάτης» στο ταξίδι της θα γίνει ο Ken, το κλασικό ταίρι της, που όμως ποτέ δεν «ολοκληρώνει» μαζί της, διότι εκτός από πλήρη άγνοια της σεξουαλικής πράξης, κι οι δυο τους δεν έχουν (you know)… όργανα!
Φτάνοντας στην Καλιφόρνια, η Barbie και ο Ken επιδίδονται σε σειρά… «εγκλημάτων» και παρανομιών (καθώς δεν έχουν και δεκάρα τσακιστή επάνω τους!), συλλαμβάνονται διαρκώς από την Αστυνομία και γίνονται θέμα στις ειδήσεις, με τον CEO της Mattel να βρίσκεται σε κατάσταση πανικού, όταν συνειδητοποιεί πως οι δραπέτες - «κούκλες» μπορεί να γίνουν viral για τους λάθος λόγους και να προκαλέσουν ζημιά στις πωλήσεις του προϊόντος. Εν τω μεταξύ, ο Ken ανακαλύπτει στον πραγματικό (και ανδροκρατούμενο) κόσμο η πατριαρχία είναι αυτή που ορίζει τη λειτουργία του συστήματος και σε κατάσταση έκστασης παίρνει «μαθήματα» που θα θελήσει να εφαρμόσει με την επιστροφή του στην Barbieland, δίπλα σε μια Barbie που της λείπει όλο και περισσότερο το να αισθανθεί… γυναίκα. Ολοκληρωμένη γυναίκα.
Πέρα από… αστείο (προφανώς), το φιλμ αποτελεί ότι πιο ταιριαστό για μια εποχή τόσο μπερδεμένη, σε βαθμό να (αυτο)παγιδεύεται μέσα στην αδιανόητη σύγχυση των καιρών μας και η ίδια η Γκέργουιγκ, δημιουργώντας μια σύγκρουση πολιτισμικού βάθους σκέψης που θέτει πολλαπλά debates σε σχέση με την ισορροπία (ή μη) συνύπαρξης των δύο φύλων, το «φυσικό» απέναντι στο «πολιτικώς ορθό» και το… «What Was I Made For?», όπως λέει και το ομώνυμο τραγούδι (άλλο Όσκαρ εδώ…) της Μπίλι Άιλις. Αν και στην αρχή το έργο μοιάζει περισσότερο με φεμινιστικό manifesto, στην πορεία εξέλιξής του γίνεται όλο και πιο σύνθετο, για να καταλήξει σ’ ένα… αδιέξοδο ουσιαστικής πρότασης και μηνύματος, που στερεί από την «Barbie» την ύπαρξη ενός… «στα μούτρα σου» αποφασιστικού punchline. Να το πω κάπως πιο «μεταφορικά»; Αντί ν’ ακούς το πασίγνωστο «Barbie Girl» των Aqua στο φινάλε, η Νίκι Μινάζ του αλλάζει τα φώτα «trap-ο-ειδώς», θυμίζοντάς μας ότι ζούμε σ’ έναν κόσμο κατεστραμμένα αποπροσανατολισμένο. Ίσως γι’ αυτό και η Γκέργουιγκ επιλέγει το «μοντέλο» της… normal Barbie! Πρόκειται για μία υπερ-απλουστευμένη αντίληψη που μπορεί να χαρακτηριστεί και αφελής ή εκ του ασφαλούς «αθώα», πόσω μάλλον όταν τα όσα έχουν προηγηθεί στο φιλμ σου έχουν… «κάψει» τον εγκέφαλο!
Βγήκα από την προβολή με τη διάθεση… να θέλω να ξαναδώ την ταινία της Γκέργουιγκ! Αισθάνομαι ότι θα υπάρξουν θεατές που θα βγουν έξαλλοι, άλλοι θα «βυθιστούν» μονάχα στο εξωφρενικό οπτικό θέαμα και θα συγκρατήσουν μονάχα το fun του έργου, ενώ άλλοι θα κάτσουν να το… φιλοσοφήσουν στα σοβαρά. Θα έδινα δίκιο σε όλους! Με την πίστη ότι τούτη η «Barbie» είναι μια ταινία που θα μείνει.
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;
Ένας από τους λόγους που αποδεικνύουν πόσο… τρελοκομείο είναι το studio της Warner Bros. (δεν ήταν τυχαία η επιλογή του δωδέκατου ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ), διαχρονικά. Είναι τολμηρό να βγάζεις τέτοιο έργο σαν το μεγάλο σου «χαρτί» για το καλοκαίρι του 2023! Μιλάμε για ντελίριο, στο μάτι και στη σκέψη. Θεωρώ πως απέδωσε, κι ότι άσχετα από το πώς θα πάει στο box-office (όπου φαίνεται να έχει μια δυναμική για να σκίσει παγκοσμίως), είναι ένα φιλμ αναφοράς, στο οποίο θα επανερχόμαστε τακτικά με αναλύσεις στο μέλλον. Όλοι στον γυναικολόγο!
Του Ηλία Φραγκούλη, σε συνεργασία με το freecinema.gr
Μια woke φεμινιστικη ταινια με λιγα λογια με τα κλασικα ρατσιστικα κλισε, η κακια κοινωνια, το κακο ανδρικο φυλο, η καλες αδικημενες γυναικες.
Ξύδι! Ναι, η κοινωνία που ζούμε είναι πατριαρχική και οι γυναίκες αδικημένες.
Ενω αν ο κοσμος ηταν μητριαρχικος θα ζουσαμε σε εναν επιγειο παραδεισο φανταζομαι. Καποια στιγμη ισως καταλαβετε οτι χαραμιζεται την ζωη σας με ολες αυτες τις ιδεολογιες που στοχευουν στο να σας φανατιζουν ωστε να σας χρησιμοποιουν για να προωθηθει το μισος ο διαχωρισμος και ο ρατσισμος, μεχρι τοτε ομως εχουμε μελλον.
Φτύστε μωρέ ποια αυτή την καραμέλα έλιωσε βρείτε να πείτε κάτι άλλο ημαρτον. Από την μια έχουμε τα ΛΟΑΤΚΗ πως σ##€τα λέγονται τέλος πάντων και από την άλλη τις ψευτό φεμινίστριες για την ταχα μου πατριαρχικη κοινωνία και μπλα μπλα μπλα. Εγώ ξέρω ότι ότι επιτρέπεις στην ζωή σου θα σου συμβεί αν από το σπίτι σου σε έχουν μάθει να είσαι ένα θύμα που πέφτει σε κάθε λογής πα#€@ρα ψευτομαγκα ταχαμου αλιτακο δεν σου φταίει η πατριαρχία αλλά τα σ@#€τα που κουβαλάς μέσα στο μυαλό σου και οι επιλογές σου. Όπου θέλετε και σας βολεύει έχετε ισότητα και όπου όχι ο άντρας να κάνει αυτό ο άντρας να κάνει εκείνο και τους βάζετε μπροστά.
Πάνε να το πεις αυτό στο Αφγανιστάν όπου όντως ισχύουν αυτά, να δω λίγο κάτι. Πυρότουβλο.
Έτσι χρησιμοποιειστε την Barbie για να κάνετε και αλλη πλυση εγκεφάλου στα κοριτσια, κάντε τες να πιστεύουν οτι ειναι θυματα και οτι η οικογένεια η μητρότητα και ο άντρας ειναι κατι σατανικό και ο μονος στοχος τους πρέπει να ειναι να δουλεύουν σαν σκυλιά μέρα νύχτα για να δείχνουν ανεξάρτητες. Ε ρε ψεκασμενοι... Σε ολα τα ζωντανά πλασματα αρσενικά και θηλυκά ακολουθούν τους κανόνες της φύσης και συμβιώνουν αρμονικά, μονο οι άνθρωποι προσπαθουν να κανουν το ενα φυλο να μισει το αλλο... Καταντια...