Η οικογένεια των Γουίλσον πάει διακοπές στο εξοχικό της. Την πρώτη κιόλας νύχτα, τέσσερις άγνωστοι εμφανίζονται έξω από την αυλή του σπιτιού τους. Δείχνουν απειλητικοί. Και είναι… ίδιοι με τους Γουίλσον!
«Δια τούτο αυτά λέγει ο Κύριος· Ιδού, εγώ θα επιφέρω εναντίον του λαού τούτου τιμωρίας και συμφοράς, από τας οποίας δεν θα ημπορέσουν μόνοι των να εξέλθουν. Και τότε θα κραυγάσουν προς εμέ. Εγώ όμως δεν θα τους ακούσω.» Ιερεμίας 11:11
Τι θα συνέβαινε εάν… κάτω από τα πόδια μας υπήρχε ένας «κόσμος» με ρέπλικες του εαυτού μας, που κάποια στιγμή θα αποφάσιζαν να διεκδικήσουν τις δικές μας, «καλύτερες» ζωές; Πέρα από το είδος του σινεμά τρόμου και του φανταστικού, ο Τζόρνταν Πιλ του «Τρέξε!» επιστρέφει με ένα θρίλερ ακόμη πιο φιλόδοξο, εμπνευσμένο και ικανό να ανοίξει πολύωρες συζητήσεις. Δηλαδή, ένα από τα πιο ζωντανά και σημαντικά έργα τούτης της σεζόν. Και πολιτικό, παρακαλώ.
Η οικογένεια των Γουίλσον απαρτίζεται από ένα αντρόγυνο και δύο ανήλικα παιδιά, την έφηβη Ζόρα και τον μικρότερο Τζέισον. Η μητέρα δείχνει ανήσυχη και οι αναφορές για μια πιθανή επίσκεψη στην κοντινή παραλία της Σάντα Κρουζ της φέρνουν άσχημες αναμνήσεις από το παρελθόν (το 1986 είχε χαθεί σε ένα τοπικό luna park της περιοχής για μερικά λεπτά της ώρας, γεγονός που της δημιούργησε ένα είδος μετα-τραυματικού stress το οποίο ξεπέρασε σταδιακά με τη βοήθεια μιας ψυχοθεραπεύτριας). Ο πατέρας θα επιμείνει και όλη η φαμίλια θα πάει για βόλτα στην πλαζ, όπου θα συναντήσουν και φιλική τους οικογένεια, πιο μεγαλοπιασμένη και κοντά στα καλιφορνέζικα πρότυπα… «καμένη». Τη νύχτα, τέσσερις ανθρώπινες φιγούρες (με τις ίδιες κόκκινες φόρμες) θα σταθούν στην είσοδο της αυλής του σπιτιού των Γουίλσον, κάνοντας τη μητέρα να πανικοβληθεί και να καλέσει την αστυνομία δίχως δεύτερη σκέψη.
Με το που θα καταφέρουν να μπουν (βίαια) εντός της εξοχικής κατοικίας των Γουίλσον, οι τέσσερις άγνωστοι αποδεικνύεται πως είναι σχεδόν… ίδιοι με την οικογένεια του φιλμ, σίγουρα πιο διαταραγμένοι, μερικώς ανίκανοι να αρθρώσουν λέξη ή πλήρεις φράσεις, ίσως και θανάσιμα επικίνδυνοι αν υπολογίσει κανείς τα ισάριθμα τεράστια ψαλίδια που κρατούν σαν «όπλο». Οι Γουίλσον θα αναρωτηθούν ποιοι είναι οι εισβολείς και η αντίστοιχη μορφή της μητέρας θα απαντήσει με το αποστομωτικό «We are Americans»!
Αμέσως-αμέσως, το «Εμείς» έχει αποκτήσει σοβαρές πολιτικοκοινωνικές διαστάσεις αλληγορίας, ενώ έχουν προηγηθεί τέτοια ψήγματα με τις διαρκείς αναφορές στη φιλανθρωπική κίνηση του «Hands Across America» από το ’86 της ρεϊγκανικής περιόδου (concept που είχε επισκιαστεί μία χρονιά νωρίτερα από το «USA for Africa» και το οποίο ζητούσε από εκατομμύρια πολίτες να ενώσουν τα χέρια τους σε μια ανθρώπινη αλυσίδα και να μαζέψουν χρήματα για τους φτωχούς και άστεγους της Αμερικής, καταλήγοντας σε ένα φιάσκο από άποψης εσόδων, καθώς δεν συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 15.000.000 δολάρια). Η εξέλιξη της δράσης είναι αρκετά τρομακτική, αφού οι «άλλοι» φαίνεται πως ήρθαν με σκοπό να αντικαταστήσουν την οικογένεια των Γουίλσον, επιζητώντας τη θαλπωρή της ζωής που είχαν τόσα χρόνια, σε αντίθεση με τη δική τους που βρισκόταν στο περιθώριο, λες και ανέκαθεν υπήρχαν και ωρίμαζαν παράλληλα σε ένα διαφορετικό περιβάλλον / «σύμπαν», σαν να ήταν οι φυσικές «σκιές» τους.
Το σενάριο συσσωρεύει μυστικά και υποθέσεις (άραγε, πρόκειται για ρεαλιστικούς κλώνους;) που ο θεατής θα κληθεί να σκεφτεί και να βρει τις πιθανές τους εξηγήσεις, πολύ πριν τον οδηγήσει εκεί ο Πιλ. Το σασπένς και το οριακά gore θέαμα λειτουργούν άψογα, ανεβάζοντας τους τόνους σε κάτι πραγματικά αγριευτικό, όσο και… αλλοπρόσαλλο, καθώς η όλη ιδέα μοιάζει να συγγενεύει με τα ανεξήγητα μυστήρια των επεισοδίων του κλασικού τηλεοπτικού «The Twilight Zone» (το οποίο, συμπτωματικά, πρόκειται να αναβιώσει από τον ίδιο τον Πιλ στις αρχές του ερχόμενου Απρίλη). Θα μπορέσουν οι άλλοι να σκοτώσουν τους Γουίλσον (εάν αυτός είναι ο ουσιαστικός τους στόχος;) ή θα συμβεί το αντίστροφο; Και, ακόμη χειρότερα, αυτό που συμβαίνει στο εξοχικό τους είναι το μοναδικό παρόμοιο κρούσμα σε ολόκληρη την Αμερική;
Μπλέκοντας από τον… πόλεμο του Βιετνάμ (!), μέχρι την επιστήμη, τη θρησκεία, τις κοινωνικές εξελίξεις των ΗΠΑ μέσα από τις κυβερνήσεις τόσων δεκαετιών, ο Πιλ φεύγει από τα «σύνορα» μιας απλά διαφυλετικής αλληγορίας (όπως ήταν βασικά το «Τρέξε!») και επεκτείνει τον προβληματισμό του για την κατρακύλα και τη φτωχοποίηση ενός ολόκληρου λαού (ασχέτως χρώματος), μερίδα του οποίου πάντοτε πίστευε ότι εξακολουθεί να βιώνει το «αμερικάνικο όνειρο», για να μας παραδώσει ένα έργο βαθύτατα αναρχικό και επαναστατικό σε προθέσεις, δίχως ιδεολογικούς ορίζοντες, μπολιασμένο μέσα σε στερεότυπα mainstream ταινιών τρόμου, το οποίο καταλήγει να ειρωνεύεται με… αιματηρά σαρκαστικό τρόπο την ανθρώπινη προέλευση, τους φόβους μας γύρω απ’ αυτήν, όσο και τα αδιέξοδα στα οποία οδηγούνται εκείνοι που επιλέγουν την Πίστη σαν καθοδηγητή τους.
Το «Εμείς» είναι ένας (παραμορφωτικός) καθρέφτης μιας νοσηρής πραγματικότητας (ή της ακόμη πιο εφιαλτικής φαντασίας που κρύβουμε στα πιο σκοτεινά σημεία του μυαλού μας) που θέλει να αλλάξει θέση με τον δικό μας κόσμο, που θέλει να εξεγερθεί, που θέλει να αφανίσει το γήινο σήμερα και να πλάσει κάτι διαφορετικό, σχεδόν από την αρχή, με ένα είδος ανθρώπινης ζωής… πρωτόγονο, που ακόμη συλλαβίζει με δυσκολία τους φθόγγους της γλώσσας της φυλής του. Είναι ένα κάλεσμα για τον επερχόμενο μεγάλο πόλεμο του δυτικού πολιτισμού, ο οποίος προκαλεί αισθήματα αισιοδοξίας όσο και τρόμου, για ένα πιο δίκαιο αύριο ή ένα «no future» παντοτινό. Θα έχουμε πόλεμο. Αλλά ο Πιλ, στο (συγκλονιστικό του) φινάλε, δεν γνωρίζει σίγουρα αν θα κερδίσουμε… εμείς.
«Ring all the bells sing and tell the people everywhere that the flower has come
Light up the sky with your prayers of gladness and rejoice for the darkness is gone
Throw off your fears let your heart beat freely at the sign that a new time is born»
Les Fleur, Τσαρλς Στέπνεϊ & Ρίτσαρντ Ρούντολφ
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;
Από τα έργα που χρειάζεται να δεις περισσότερες από μια φορές για να κατασταλάξουν μέσα σου τα αμέτρητα θέματα και οι προβληματισμοί του δημιουργού τους, το «Εμείς» αποτελεί ένα περήφανο και ολοκαίνουργιο παράδειγμα ταινίας του θριλερικού genre, με προεκτάσεις που απαιτούν αντίληψη και νοημοσύνη από τους θεατές του. Μεγάλο μέρος του βλέπεται και σαν ένα φιλμ επιβίωσης, με έντονο τρόμο και αγωνία, όμως το κεφάλαιο της κορύφωσης απαιτεί να βάλεις και λίγη σκέψη παραπάνω, ενώ βγαίνοντας από την αίθουσα είναι βέβαιο πως οι πιο ώριμοι θεατές θα ξεκινήσουν πολύωρες αναλύσεις για τα αινίγματα του σεναρίου που ο Πιλ δεν «αποκρυπτογραφεί» πλήρως (για μένα, η σύνδεση με το «Hands Across America» παραμένει μια τεράστια σπαζοκεφαλιά!). Σαφώς, μια από τις σημαντικότερες ταινίες του 2019.
Του Ηλία Φραγκούλη, σε συνεργασία με το freecinema.gr
Τεράστια ταινία. Σηκώνει και δεύτερη φορά τουλάχιστον. Και το πιο ωραίο review που βρήκα γι' αυτήν στα ελληνικά.