Είναι πολύ ενδιαφέρον να βλέπω τις αντιδράσεις και τις αναλύσεις των «ειδικών» στα social media, όχι επειδή προσφέρουν ουσιαστική κουβέντα αλλά επειδή, ως συνήθως, εστιάζουν στο λάθος σημείο. Η ανάγκη μας να βγάλουμε λάθος τον Tim Sweeney ή την Apple δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα ακόμα media frenzy, όπου η πόλωση και η άγνοια παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο. Τόσο στα ελληνικά όσο και στα ξένα μίντια.
Αναμενόμενα, έτσι, μας απασχολεί τι σημαίνει μονοπώλιο, ποιος είναι ο νομικός ορισμός του, αν έχει βάση η 60σέλιδη αγωγή της Epic στην Apple, αν είναι ηθικά σωστή η στάση της και όλα τα συναφή μπλα μπλα. Λίγα όμως πράγματα γράφονται και λέγονται για την ουσία του θέματος που δεν είναι άλλο παρά αυτό:
Bλάπτουν οι πρακτικές της Apple τους developers, τα videogames και το software γενικότερα;
Δύσκολο ερώτημα και αδύνατο να απαντηθεί με κάθετη βεβαιότητα. Παρόλα αυτά υπάρχουν προσεγγίσεις που μπορούμε να πάρουμε και ενδείξεις. Για παράδειγμα, όταν η Nintendo ανέστησε την αγορά των videogames στα μέσα της δεκαετίας του 1980 είχε τον απόλυτο έλεγχο. Όχι τυχαία. Δημιούργησε την αγορά με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει αυτόν τον απόλυτο έλεγχο. Και τον είχε.
Αν, π.χ., ήθελες να αναπτύξεις παιχνίδι για μία από τις κονσόλες της έπρεπε να το επιτρέψει εκείνη. Παράλληλα, υπήρχε όριο στο πόσα παιχνίδια (5) θα κυκλοφορούσες για την κονσόλα της το χρόνο ή ποιες εμπορικές αλυσίδες θα ακολουθούσες. Ακόμα και ποια θέση στο ράφι θα έπαιρνε το παιχνίδι σου βασίζονταν σε απόφαση της Nintendo. Για να μη μιλήσουμε φυσικά για τα royalties που πλήρωναν οι εταιρείες στον ιαπωνικό κολοσσό για το περιβόητο "Nintendo Seal of Quality" και τι θα γινόταν αν το παιχνίδι τους δεν επιτρεπόταν να κυκλοφορήσει στην πλατφόρμα: θα ήταν, κυριολεκτικά, νεκρό.
Οι παραπάνω πρακτικές ανέστησαν τη βιομηχανία, ναι, αλλά σας φαίνονται πρακτικές που προωθούν τη δημιουργικότητα και την υγιή αγορά; Αμφιβάλλω. Άλλωστε, αποδείχτηκε ότι δεν ήταν. Πριν καν τελειώσει η δεκαετία του 1980, ο Trip Hawkins, ο ιδρυτής της ΕΑ, μην αντέχοντας άλλο στο λαιμό του το ζύγι της Nintendo, κάνει αντίστροφο τεχνικό σχεδιασμό (reverse engineer) το Genesis και εκβιάζει τη SEGA να τους κάνει επίσημους "licensees" ώστε να μείνει ελεύθερος από τη Nintendo και να μπορέσει να αναπτύξει την εταιρεία του δίχως περιορισμούς.
Βλέπετε, όταν το παιχνίδι είναι βρώμικο και από τις δύο πλευρές, πολλές φορές δεν υπάρχει επιλογή πώς να παίξεις. Φυσικά, αυτό που έκανε ο Trip Hawkins και η ΕΑ δεν ήταν νόμιμο, αλλά η επιτυχία του έθεσε τις βάσεις για τη βιομηχανία που ξέρουμε σήμερα και την ανεξαρτησία της δημιουργικής και εμπορικής έκφρασης που άνθισε τόσο ανεπανάληπτα αυτή τη γενιά.
Από τέτοιες φουρτούνες θα περάσει και η Microsoft το 1990 (και για 30 χρόνια θα παλεύει στα δικαστήρια για κατηγορίες περί μονοπωλιακών πρακτικών), ενώ τόσο η Google όσο και η Apple θα κατηγορηθούν για ακριβώς το ίδιο, ξανά και ξανά, τόσο από χώρες όσο και από οργανισμούς. Μάλιστα, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, η Apple είναι υπό έρευνα για τις πρακτικές της από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει σημασία αν η Apple είναι μονοπώλιο ή όχι νομικά; Όχι, όπως σημασία δεν είχε αν η Nintendo ήταν νομικά μια μαφία ή η Microsoft νομικά μια δικτατορία πάνω από την αγορά του PC.
Η Epic και ο Tim Sweeney δεν ενδιαφέρονται για την επανάσταση του gaming, όπως δεν ενδιαφερόταν και ο Trip Hawkins για την ανεξάρτητη δημιουργία ή ο Bill Gates για τη δημοκρατικοποίηση του internet. Δεν υπάρχει εδώ κάποια ηθική θέση διότι η ηθική δεν παίζει κανένα ρόλο σε αυτό το επίπεδο. Αυτό που παίζει ρόλο είναι κατά πόσο ορίζεται η ηθική από αυτό που επιτρέπει ο νόμος και από αυτά που αντέχει να ξέρει ο καταναλωτής για τη δημιουργία του προϊόντος. Είναι η λεγόμενη «αναλογική ηθική».
Όπως η Apple έγινε η ισχυρότερη εταιρεία στον κόσμο χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις της, έτσι προσπαθεί να κάνει και η Epic. Όπως η Apple βοήθησε χιλιάδες εταιρείες να αναδειχθούν με την πλατφόρμα της, έτσι και η Epic προσπαθεί να το κάνει με το ποσοστό της. Έχει σημασία σε αυτή την αγορά τα όπλα που χρησιμοποιεί ο καθένας, όταν τόσο ο νόμος τα επιτρέπει όσο και εμείς ως καταναλωτές τα αποδεχόμαστε; Ας μην είμαστε υποκριτές.
Έχει σημασία λοιπόν αν η Apple δεν είναι νομικά μονοπώλιο όταν δεν επιτρέπει, π.χ., το xCloud, το Facebook Gaming, το Stadia και το GeForce Now στο App Store; Όχι βέβαια, καμία σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι κρατάει αυτά τα ηνία και ελέγχει ακριβώς το αποτέλεσμα που θέλει, όπως νομικά δικαιούται να κάνει. Αν, όμως, τεράστιες εταιρείες σαν τις παραπάνω έχουν διέξοδο σε αυτή τη νομική νίκη της Apple, τι μπορεί να κάνει ένας μέσος developer όταν κληθεί να πληρώσει 30% προμήθεια και κινδυνεύει η εταιρεία του; Είναι η απάντηση «έτσι είναι παντού» αποδεκτή, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχει κάποιος ξεκάθαρος οικονομικός λόγος για αυτό; Είναι η απάντηση «αν σου αρέσει» δείγμα μιας μη μονοπωλιακής πρακτικής;
Βλέπετε, όπως συμβαίνει και με την τιμή των videogames, έτσι και με το εν λόγω ποσοστό, δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη οικονομική τοποθέτηση από πίσω. Οι τιμές αυτές είναι καθαρά ψυχολογικές και έχουν δοκιμαστεί διαχρονικά ως αποδεκτές από το κοινό και τους developers-publishers, τίποτα άλλο. Απόδειξη; Η Steam, κομμάτι της Valve, μιας εταιρείας που κοστολογείται στα 3δις, χρέωνε, όπως όλοι, 30%. Η Epic έριξε αυτό το ποσοστό στο 12%, κάτι που θα μπορούσε -αν ήθελε- να είχε κάνει και η Valve τόσο καιρό, αλλά έλεγε βέβαια πώς ήταν αδύνατο. Βουαλά, μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες μετά την κίνηση της Epic, έβαλε ως δια μαγείας νερό στο κρασί της και δήλωσε ότι μετά τις 10εκ. πωλήσεις θα ρίχνει το ποσοστό που κρατάει.
Δεν υπάρχει κάποια μακροοικονομική λογική πίσω από αυτό το 30%, το οποίο είχε ειπωθεί από τον Steve Jobs ως αναγκαίο ποσοστό για να επιβιώσει το App Store όταν είχε ανακοινωθεί. Περιέργως, το ποσοστό αυτό φαίνεται ότι το χρειάζονται όλες οι εταιρείες για να...επιβιώσουν -τι σύμπτωση!- ενώ η Apple ακόμα το χρησιμοποιεί δίχως να έχει πρόβλημα...επιβίωσης. Αν ήθελε να είναι, π.χ., οικονομικά δίκαιη ή οικονομικά ηθική, δεν θα μπορούσε όσο μεγάλωνε η αγορά να μικραίνει το ποσοστό της;
Το να κρατάς 30% ως ποσοστό σε μια αγορά εκατομμυρίων και να μην το αλλάζεις όταν η αγορά ανεβαίνει στα δισεκατομμύρια, ε, στην ουσία κρατάς τους developers που θέλουν να φτάσουν σε μεγαλύτερο κοινό -με χαμηλότερες τιμές- εγκλωβισμένους. Τους κρατάς μικρούς, εξαρτημένους. Ακριβώς όπως η παλιά Nintendo, όπως ανέφερα παραπάνω, απαγόρευε στους publishers να κυκλοφορήσουν πάνω από πέντε παιχνίδια το χρόνο στην κονσόλα της. Οι developers είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν, ναι, απλά είναι αδύνατο να κάνουν αυτό που θέλουν ελεύθερα.
Το θαύμα, ξανά, της αναλογικής ηθικής.
Είναι τυχαία λοιπόν τα πάμπολλα παράπονα εδώ και καιρό από τους developers (ως και η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ανέφερα παραπάνω); Είναι τυχαίο ότι υπάρχουν online πλατφόρμες που προσφέρουν προϊόντα για τους Mac, π.χ., με ποσοστά 3% και 8%; Είναι τυχαίο ότι η Apple είχε αρνηθεί στους developers του f.lux να ανέβει η εφαρμογή τους στο App Store, μόνο και μόνο για να εμφανιστεί στο iOS αργότερα από την ίδια την Apple ως «νέα» ρύθμιση με το όνομα Night Shift;
Όχι, βέβαια, τίποτα από αυτά δεν είναι τυχαίο. Όπως η Nintendo τότε, έτσι και Apple τώρα (με πολλαπλάσια μεγέθη διαφορά), δεν υποχρεώνουν νομικά τίποτα και κανέναν. Όχι, δεν είναι μονοπώλιο νομικά η Apple, αλλά στην πράξη έχει τη δύναμη να λειτουργεί ως τέτοιο. Είναι η επιλογή του Sweeney «ηρωική» και «επαναστατική;» Όχι. Είναι νομικά στιβαρή; Μάλλον όχι. Στον βρώμικο πόλεμο όμως δεν χρησιμοποιείς απλά το δυνατότερό σου όπλο αλλά ό,τι έχεις, όπως την παρωδία για το διαφημιστικό της Apple του 1984.
Η Epic, στην ουσία, δεν ενδιαφέρεται καν για τη μήνυση. Αυτή είναι απλά ένας αντιπερισπασμός. Στο κατόπι της, όμως, έτσι και είναι επιτυχημένη, ακολουθούν μεγάλες και σημαντικές αλλαγές. Μια πιθανή νίκη της Epic σημαίνει ότι και τα online καταστήματα της Sony, Microsoft και Nintendo δεν θα μπορούν να αποκλείσουν τον ανταγωνισμό, αφού παιχνίδια στις πλατφόρμες τους θα μπορούν να γίνουν διαθέσιμα και αλλού, με πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Το κουτί της Πανδώρας είναι έτοιμο να ανοίξει και, όσο και αν φαίνεται δύσκολο, τίποτα δεν είναι αδύνατο σε αυτή τη βιομηχανία πια, όπου η δύναμη δεν ανήκει πλέον μόνο στα παραδοσιακά κανάλια.
Αν από την παρανομία της ΕΑ τότε ξεκίνησε η ανάπτυξη της μοντέρνας βιομηχανίας, δεν θα έπρεπε να μας ενοχλεί καθόλου αν οι πράξεις του Tim Sweeney και της Epic καταλήξουν να φέρουν περισσότερα χρήματα στους developers. Αν όχι, δεν θα μπορούσε να ακουστεί καλύτερα η υπόθεση χρησιμοποιώντας ως Δούρειο Ίππο το Fortnite.
Να είστε καλά και μη ξεχνάτε: να διαλέγετε μη αναλογικά στρατόπεδα.
GameUp (Apple)
GameUp (Spotify)
Social Gamer (Apple)
Social Gamer (Spotify)
Καλά έκανε η EPIC.
Tο έχουν ΠΑΡΑΚΑΝΕΙ η Apple και η Google με την 30% προμήθεια και το ban-άρισμα ως εκβιασμό.
Ο κόσμος το έχει ήδη πάρει χαμπάρι, κι άμα υπάρχει τρόπος για οικονομικότερες λύσεις, εκεί θα πάνε όλοι.
Είναι ένα από τα ερωτήματα, ναι. Το καλύτερο που έχει να κάνει η Αππλ είναι να ξεκινήσει να είναι πιο ξεκάθαρη σε ορισμένα θέματα πια. Αλλά θα είναι αυτό αρκετό;
That's a nice thought αλλά η αλλαγή προμήθειας δεν σημαίνει μείωση τιμής τόσο συχνά όσο η αύξηση σημαίνει αύξηση τιμής. Έχουμε ήδη παραδείγματα εταιρειών που πήγαν Epic Games Store και παρά την μικρότερη προμήθεια, δεν επέλεγαν να τιμολογήσουν χαμηλότερα. Αυτό από μόνο του δεν είναι αυτόματα κακό, είναι όμως γεγονός που πάει κόντρα στην εντύπωση ότι όλο αυτό οδηγεί σώνει και ντε σε μειωμένες τιμές.
Σωστα αλλα εδω μιλαμε καθαρα για τα δικαιωματα των developers.To οτι η EPIC εριξε το ποσοστο της στο 12% δε σημαινει οτι πρεπει αυτο να μετακυλισει στην τιμη του παιχνιδιου.Σημαινει ομως οτι δε θα ξεζουμιζουνται κι οτι δικαιουνται να απολαμβανουν περισσοτερα κερδη για το δημιουργημα τους.
Σίγουρα δεν μιλάμε για δικαιώματα. Ο καθένας έχει δικαίωμα σε χαμηλότερη προμήθεια, όσο έχω εγώ δικαίωμα σε φθηνότερο καφέ.
Μαζί σου για την ευρωστία των devs την ίδια ―μας συμφέρει όλους άλλωστε― άλλη η κουβέντα όμως για το τι εστί δικαίωμα και τι όχι.
Χμμμ οκ ας μην παιξουμε με τις λεξεις γιατι με αυτη τη λογικη κι ενας μαυραγοριτης ή τοκογλυφος ειναι νομιμος οποτε μπορει να κανει οτι θελει.Να αναγκαζεσαι να δινεις(και ναι,αναγκαζεσαι γιατι δεν εχεις και πολλες επιλογες)30% πισω ειναι νταβατζηλικι.Το ποσοστο ειναι τεραστιο.Οποτε μονο ως θετικο μπορω να δω το 12% της Epic.Η οποια βεβαια δεν το εκανε για τη ψυχη της μανας της,το κερδος της θελει κι αυτη και πελατεια απο το steam,αλλα ειναι απο τις κινησεις που μονο καλο μπορουν να κανουν.
Δεν εφαρμόζεται έτσι η λογική αυτή. Ο τοκογλύφος και ο μαυραγορίτης είναι εκτός νόμου έτσι κι αλλιώς.
That aside, σαφώς το 12% βοηθά οικονομικά τους devs, όπως και το 7% στο οποίο καταλήγουν αν χρησιμοποιήσουν Unreal Engine. Το σε τι βαθμό είναι νταβατζιλίκι το 30% δεν μπορούμε να το πούμε έτσι απλά. Κι εγώ θεωρώ ότι είναι, αλλά παίζει ρόλο κι ο βαθμός. Π.χ. Σε Steam η πλατφόρμα κάνει ακόμη πράγματα που είναι αδύνατα στο EGS, κάτι που λογικά οδηγεί σε υψηλότερη λειτουργικό κόστος. Τόσο υψηλό ώστε να είναι αναγκαίο το 30%; Nope. Τόσο όμως ώστε να μην μπορεί να πέσει εκεί που μπορεί να το ρίξει όποιος δεν έχει στήσει τα ανάλογα.
Όσο καιρό βλέπουμε εισροή εταιρειών σε EGS, βλέπουμε και είσοδο άλλων σε Steam. Πράγμα που μου δείχνει ότι το ποσοστό δεν είναι ο ένας παράγοντας που έχει να ζυγίσει ο καθένας.
As a side note, όλη αυτή η ιστορία δεν άπτεται απλά του gaming. Καλό είναι να έχουμε όλοι κατά νου πως η κατάληξή της θα επηρεάσει όλη την αγορά software που δεν έχει οπωσδήποτε τις ίδιες ανάγκες και προτεραιότητες με τα games. Το θέμα είναι σύνθετο και επόμενο είναι να απαιτείται σύνθετη απάντηση επίσης.
Μάθαν οι κατσApplιάδες οτι έχει χρήμα στο gaming και εκβιάζουν με Applυτα στη (κατη)φόρα :p Με τόση Applηστία θα πάρουν από τους gamers , με την Applή μέθοδο των 3ών ... τα γνωστά 3 :D
Νταβατζιλικια στο νταβα,δύσκολα κάνεις...Η epic το τραβάει στα όρια για τις εντυπώσεις,δεν ξέρω αν στο βάθος κρύβεται έριδα Αμερικής Κίνας, όπως συμβαίνει σε αρκετά τεχνολογικά το τελευταίο διάστημα.(Νομίζω και το Facebook κάτι ψέλλισε για το θέμα του ποσοστού σήμερα)Παντως το apple arcade δεν παίρνει ίδιο χαράτσι έτσι;Οι αγορές μέσω Fortnite, δεν είναι αμελητέα ποσότητα για την apple, αν κοιτάξει κάποιος τα ποσά.Το γεγονός ότι η epic θέλει να χει λόγο σε αυτό δεν μου φαίνεται και τόσο παράλογο στη τελική.
Το Apple Arcade (αν και περισσότερο ακόμη το Apple Music) είναι ουσιαστικό σημείο τριβής διότι υφίστανται ανταγωνιστικές υπηρεσίες στην πλατφόρμα που καλούνται να πληρώσουν προμήθεια (ή να προσπαθήσουν να προτείνουν λιγότερο πρακτική διαδικασία εγγραφής), ενώ η Apple δεν έχει το ίδιο ζόρι. Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι λογιστικά η Apple μετράει προμήθεια σε έσοδα του App Store, αφαιρώντας τα από τα έσοδα του Apple Music, από τη στιγμή που η τσέπη είναι ίδια, καλά κρασιά.
Ταυτόχρονα παραλληλισμός Apple Arcade και Fortnite δεν βγαίνει, διότι το πρώτο είναι συνδρομητική υπηρεσία, το δεύτερο όχι. Στο πρώτο η Apple βάζει λεφτά στην παραγωγή των τίτλων και πληρώνει έξτρα επειδή δεν επιτρέπει τη διάθεσή τους σε Android ή ανάλογη συνδρομητική υπηρεσία (Κανονική αγορά σε PC και κονσόλες δεν εμποδίζεται). Το Fortnite είναι κλασική περιπτωση μοντέλου F2P. Άλλο πράγμα δηλαδή. Αν κάποιος προσπαθήσει κάτι ανάλογαο με το Apple Arcade, δεν μπλοκάρεται. Απόδειξη η ύπαρξη της υπηρεσίας GameClub.
Ok,μιας και μιλάμε για τα παιχνίδια,με τις game streaming υπηρεσίες τι σκάλωμα παίζει;Το geforce now δεν νομίζω να είναι f2p έτσι;ενώ το shadow που το επιτρέπει τι διαφορά έχει (οκ για stadia xbox πες ότι δικαιολογείται αν της βλέπει ανταγωνίστριες εταιρείες μακροσκοπικά)
Γενικά δεν είμαι άνθρωπος που μπορεί να πει κανείς οτι "συμπαθεί" την Apple. Σέβομαι οτι έχει πετύχει και θαυμάζω το design στα υλικά και στο UI / UX αλλά και στο marketing της αλλά μέχρι εκεί. Αρμέγει οτι μπορεί όπως μπορεί και μου τη σπάει.
Παρόλαυτά θεωρώ οτι είναι απόλυτο δικαίωμά της να κάνει οτι θέλει στο shop της. Είναι δικό της. Το 30% δεν ξέρω αν είναι λίγο ή πολύ που ζητάει αλλά να σκεφτούμε λίγο τα γύρω έξοδα σε μια τέτοια υπηρεσία;
1. Ασφάλεια χρηστών γιατί εκει αποθηκεύονται και οι πιστωτικές κάρτες αλλά και είμαι σίγουρος οτι τρώει άπειρες προσπάθειες για hacking οχι σε ημερήσια αλλά σε ωριαία βάση. Χρειάζεται λοιπόν τεράστιο προσωπικό πάνω σε αυτό το κομμάτι της ασφάλειας και του προγραμματισμού.
2. Σε βάζει ως εταιρία κατασκευής software σε ένα κατάστημα. Άρα έχεις θέση διαφήμισης σε αυτό. μικρή μεγάλη δε θα το κρίνω αλλά την έχεις.
3. Η εφαρμογή σου φιλοξενείται στους server της εταιρείας άρα πρέπει να συνυπολογιστεί και αυτό στο κόστος.
4. Τα Download για να γίνονται με την ταχύτητα που γίνονται άμεσα ταυτόχρονα σε εκατομμύρια χρήστες σημαίνει οτι ο Server και η γραμμές που είναι στημένος ή μάλλον στημένοι γιατί λογικά πρέπει να έχει τουλάχιστον 1 Server άνα ήπειρο, πρέπει να είναι TOP OF THE TOP. (Όσοι έχουν Nintendo Switch πχ καταλαβαίνουν τι εννοώ να αργεί οταν πας να κατεβάσεις κάτι).
5. Την εφαρμογή σου την φτιάχνεις μέσω του IDE που έχει δημιουργήσει η ίδια και που συνεχίζει να αναπτύσει και να βελτιώνει. Το να φτιάξεις ένα IDE, τη γλώσσα προγραμματισμού, τα εργαλεία, το support που προσφέρει κλπ. δεν είναι αστείο.
Δηλαδή ΟΚ αλλά δεν γίνεται να βγαίνει όλο αυτό με τόσους υπαλλήλους μόνο από τις πωλήσεις των iPhone...
Tίποτα από αυτά δεν δικαιολογεί το 30%, είναι όλα υποθέσεις, διότι αυτό ξεκίνησε πολύ παλαιότερα και το χρησιμοποιούν όλες οι εταιρείες πλέον, δίχως επίσης κάποια δικαιολογία. Όταν εσύ πληρώνεις κάτι θέλεις τουλάχιστον να μαθαίνεις γιατί το πληρώνεις και όχι απλά να δέχεσαι μια τιμή χωρίς δικαιολογία. Σκέψου αν έπρεπε να το κάνεις αυτό, με το ζόρι, για να επιβιώσει η εταιρεία σου και να μην είχες ουσιαστικά άλλη επιλογή. Αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει κάτι παράνομο εδώ, αλλά οι επιχειρήσεις και οικονομίες, όταν φτάνουν σε ένα σημείο που επηρεάζουν καθολικά, υπάγονται σε διαφορετικές νομοθεσίες. Για αυτό άλλωστε υπάρχουν τόσες διαμαρτυρίες, για αυτό εταιρείες σαν τη Microsoft και την Apple βρίσκονται συνεχώς κάτω από το μικροσκόπιο: αν τις αφήσεις ανεξέλεγκτες θα διαλύσουν την αγορά και ο έλεγχός τους θα είναι, πλέον, εκτός ελέγχου.
Φυσικά και είναι δικαίωμά της να κάνει ό,τι θέλει στο μαγαζί της. Αυτό δεν αλλάζει σε τίποτα το αν αυτό που κάνει είναι ό,τι χειρότερο για όσους το χρησιμοποιούν. Το ερώτημα είναι αν όντως πρέπει να αλλάξει τις πρακτικές της ή όχι.
Μα δεν κρίνω αν είναι "ηθικό" ή λάθος. Απλά αυτή τη στιγμή λέω οτι "γκρινιάζει" άσχετος κόσμος γιατί δεν του αρέσει το 30%... στην τσέπη του άλλου!!! Ειδικά δε οταν δεν ανάγκασε κανέναν να μπει στο Shop. Αν θέλει η EPIC τσεπικ μεπικ ή οποιος άλλος developer ας φτιάξει την παιχνιδάρα του μέσα από το API του Browser και να μην έχει ανάγκη κανένα Shop. Αλλά εκει βλέπεις θα τρώει στην πλάτη του τα έξοδα ασφάλειας, τους Server, την διαφήμιση, τη συντήρηση κλπ...
Mα το πρόβλημα είναι αν το 30% είναι επιζήμιο ή όχι για τους developers και αν η θέση της Apple είναι τόσο ισχυρή ώστε αυτό το ποσοστό να είναι εκβιαστικό. Αν βασίζεται σε μονοπωλιακές πρακτικές τότε είναι εκβιαστικό και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αυτή είναι η κουβέντα, αν όντως οι πρακτικές της Apple είναι επιζημίες πλέον. Οι ενδείξεις λένε ναι για αυτό και υπάρχουν τόσες πολλές διαμαρτυρίες. Αν δεν έχεις κανένα πρόβλημα μια εταιρεία με τέτοια δύναμη να ελέγχει και να επιβάλλει ό,τι ποσοστό θέλει υπό όποιους όρους θέλει δίχως κανέναν έλεγχο, τότε απάντησες και στο ερώτημα αν θεωρείς επιζήμιες τις πρακτικές της Apple και άλλων εταιρειών: δεν τις θεωρείς. Κανένα πρόβλημα, ο καθένας έχει την άποψή του.