Όπως φαντάζεται κανείς το The C64 Mini είναι ένα απλό σύστημα με όση ισχύ χρειάζεται για καλό emulation του Commodore 64 αλλά και την παροχή μερικών σύγχρονων ευκολιών. Η πρώτη γνωριμία όμως γίνεται πάντα με το hardware, καθώς βγαίνει από τη συσκευασία, κι έτσι θα ξεκινήσουμε κι εδώ.
Το hardware
Φυσικά και το σύστημα είναι μικρογραφία του πραγματικού, ή μια εκ των εκδόσεών του, της πιο αναγνωρίσιμης ευτυχώς, αλλά, παρά το πληκτρολόγιο που βλέπει κανείς πάνω του, πρόκειται για ένα σκαλισμένο κομμάτι πλαστικό χωρίς λειτουργικά πλήκτρα. Θα ήταν και παράλογο, αφού τόσο μικρά πλήκτρα δεν θα βοηθούσαν κανέναν, είναι σίγουρο όμως πως η σκέψη καθενός είναι να δοκιμάσει να τα πατήσει με το που δει το The C64 Mini. Κάτι σαν τις οθόνες που πλέον υποθέτουν όλοι ότι μάλλον είναι αφής άρα καλό είναι να τις αγγίξουν για να δουν τι θα γίνει.Τα πλαστικά υλικά όμως είναι πολύ καλά, το ίδιο και η απόδοση των λεπτομερειών στο σασί. Δεν θα βγάζει κανείς το σύστημα βόλτα κάθε τόσο, αλλά όποτε το πιάνει στα χέρια του θα μένει ευχαριστημένος. Όσοι είχαν βέβαια Commodore 64 θα παρατηρήσουν μερικές διαφορές. Πρώτη και πιο ανούσια σε πρακτικό επίπεδο, η απουσία του λογοτύπου της Commodore. Δεν πρόκειται για τυχαία παράληψη μιας και η Retro Games δεν έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα για τα πάντα. Δεν αλλάζει κάτι στην πράξη βέβαια, απλά οι παλιοί θα νιώσουν ότι κάτι είναι διαφορετικό από ότι το περίμεναν.
Το ίδιο ισχύει και για τις θύρες. Δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς. Είναι πλέον πιο μαζεμένες σε μια μεριά και, βεβαίως, σύγχρονες. Μία θύρα microUSB υπάρχει για την τροφοδοσία με ρεύμα, μια έξοδος HDMI για το αυτονόητο αλλά και δυο θύρες USB 2.0 στο δεξί πλαϊνό τμήμα καταδεικνύουν σε ποια εποχή ανήκει το σύστημα.
Παρέχεται μεν καλώδιο φόρτισης, όχι όμως και φορτιστής. Το μήκος του καλωδίου είναι «ανθρώπινο» και η έλλειψη του φορτιστή δεν είναι και πολύ παράξενη. Φορτιστές USB δίνουν και παίρνουν πια σε κάθε σπίτι αλλά, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν θα χρειαστεί φορτιστή ο χρήστης. Αρκεί να έχει διαθέσιμη τροφοδοτούμενη θύρα USB στην τηλεόρασή του. Κάπου εκεί γύρω υποτίθεται ότι θα είναι και το The C64 Mini όταν χρησιμοποιείται, άρα αυτή είναι η πιο πρακτική οδός.
Το joystick
Μοιάζει με το Competition Pro που άφησε ιστορία αλλά έχει μερικά πλήκτρα παραπάνω. Άλλωστε, από τη στιγμή που δεν είναι δεδομένη η ύπαρξη πληκτρολογίου κάπως πρέπει να καλυφθούν ορισμένα βασικά κενά, πριν χρειαστεί να καταπέσουμε σε εικονικό πληκτρολόγιο που εμφανίζεται επί της οθόνης. Σίγουρα όμως δεν είναι το Competition Pro και δεν το λέμε για καλό. Όσο καλή είναι η εντύπωση που αφήνει η κατασκευή της κεντρικής μονάδας, τόσο κακή είναι εκείνη που αφήνει το joystick. Δεν είναι πως φαίνεται να μην αντέχει, πως θα μας μείνει στα χέρια, ούτε και έχει νόημα να αγγίξουμε θέματα εργονομίας από τη στιγμή που προτεραιότητα έχει μια κάποια πιστότητα στο παρελθόν. Η συναρμολόγηση του ίδιου του μοχλού δεν πείθει πάντως, δεν έχει ανάδραση της προκοπής και ούτε κατά διάνοια δεν έχει τους διακόπτες που βρίσκαμε στο πρωτότυπο. Αυτό σημαίνει πως η απόκριση είναι χειρότερη και η αντίληψη του παίκτη για το αν έγινε αντιληπτή η πίεση προς κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση ανάγεται μερικώς σε ζήτημα φαντασίας.Η επίπτωση αυτής της ποιοτικής έκπτωσης γίνεται πολύ γρήγορα αντιληπτή όμως, σε αντίθεση με την ανάδραση του μοχλού, αφού στο game design της δεκαετίας του 1980 η ανακρίβεια είναι κάλλιστα η πρώτη αιτία θανάτου εντός παιχνιδιού. Οι τίτλοι δεν χαρίζονται σε κανέναν, η βελτίωση του παίκτη είναι αγώνας και σε κάθε βήμα, σε κάθε στάδιο αυτού του αγώνα η αίσθηση πως το συγκεκριμένο χειριστήριο τον σαμποτάρει αντί να τον βοηθά είναι σταθερή, δεδομένη, αδιαπραγμάτευτη.
Το ότι δεν παρέχεται και δεύτερο χειριστήριο στη συσκευασία καταλήγει να προκαλεί ανακούφιση. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υποστηρίζεται η χρήση δεύτερου χειριστηρίου άρα και η συμμετοχή δεύτερου παίκτη.
Κάπως έτσι φτάνουμε σε ένα καλό νέο βέβαια. Το συνοδευτικό χειριστήριο δεν είναι το μόνο που υποστηρίζεται. Βέβαια η Retro Games δεν έχει εξηγήσει και σε κανέναν ποια υποστηρίζονται. Δοκιμάζοντας διάφορα συνδέοντάς τα σε μια από τις δύο θύρες USB δεν είχαμε και φοβερή επιτυχία, με εξαίρεση το DualShock 4. Υποτίθεται πως αναμένεται καλύτερη υποστήριξη εναλλακτικών, αλλά, σε κάποιο βαθμό πρέπει να βελτιωθεί και η σχέση του συστήματος με το χειριστήριο του PS4. Διότι η συμβατότητα παρέχεται, η αντιστοίχιση των πλήκτρων όμως δεν ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο πλάνο, άρα άλλοτε βολεύει κι άλλοτε όχι. Κάθε περίπτωση θέλει και μια κάποια συνήθεια, αφού δεν μπορεί να αλλάξει ο χρήστης την αντιστοίχηση λειτουργιών/πλήκτρων.
Το πληκτρολόγιο
Ποιο πληκτρολόγιο; Για κάποιο λόγο υπάρχει και δεύτερη θύρα USB (αν και δεν είναι αυτός ο μόνος). Υποστηρίζεται η σύνδεση συμβατικού πληκτρολογίου. Δεν είναι ότι θα πιάσει τόπο σε games, αλλά θα φανεί παρακάτω η χρησιμότητά του.
Η εικόνα
Η εικόνα που δίνει το The C64 Mini σε οθόνη έχει ανάλυση 720p. Φυσικά και παρέχονται διαφορετικές ρυθμίσεις προβολής, από pixel perfect μέχρι ό,τι μπορεί να θυμίσει οθόνη CRT, ενώ υποστηρίζονται και προσαρμογές σε διαφορετικές αναλογίες οθόνης, δηλαδή 4:3 και 16:9. Αυτονόητα η δεύτερη είναι και η πιο αφύσικη για τα δεδομένα του περιεχομένου, αλλά ό,τι προτιμά κανείς. Επιστρέφοντας στην ανάλυση, δεν είναι περίεργο που δεν κινείται πιο ψηλά. Η πρωτότυπη ανάλυση του περιεχομένου είναι 320X200 άρα κανένα άλμα δεν πρόκειται να κάνει θαύματα. Συν τοις άλλοις κάθε τηλεόραση έχει το δικό της scaler οπότε όλο και κάτι γίνεται σε κάθε περίπτωση. Δεν έχει νόημα να μιλάμε για θολούρα σε περίπτωση αναντιστοιχίας αναλύσεων, αφού στα games της εποχής η αναπαράσταση οποιουδήποτε με ένα μάτσο pixels απαιτούσε και κάμποση φαντασία για να πιάσει τόπο.Ο ήχος
Ο ήχος είναι ο ήχος…της εποχής. Βέβαια αυτό σημαίνει κατιτίς παραπάνω όταν μιλάμε για Commodore 64, αφού ξεχώριζε και τότε για τον επεξεργαστή ήχου που χρησιμοποιούσε. Οπότε έγινε και λίγη δουλειά παραπάνω ώστε να διατηρηθεί η πιστότητα στα τότε ηχητικά δεδομένα και το αποτέλεσμα ακούγεται και είναι πετυχημένο. Οι παλαιότεροι θα κλείσουν μάτια, θα ακούσουν και θα θυμηθούν πολλά πριν καν αναρωτηθούν τι να παίξουν από τα 64 διαθέσιμα παιχνίδια.Το software
Όλα βέβαια βασίζονται σε emulation αλλά το πρώτο πράγμα που αντικρίζει ο χρήστης ανοίγοντας την κονσόλας (ενεργοποιείται εξαιρετικά γρήγορα μετά το πάτημα του αντίστοιχο πλήκτρου) είναι ένα καρουζέλ τίτλων ουσιαστικά, στο οποίο κινείται και διαλέγει το παιχνίδι που θέλει. Ένα μέρος της οθόνης αφιερώνεται σε μια εξαιρετικά σύντομη περιγραφή, κάποια εικόνα, ενίοτε και πολύ σύντομο βίντεο, από το παιχνίδι, κι ένα άλλο μέρος καταλαμβάνεται από το box art του παιχνιδιού. Η αντίθεση του artwork με την πραγματικότητα είναι χούι της εποχής αλλά εξωπραγματικά ενδιαφέρουσα με έναν κωμικό τρόπο που λέει πολλά για το πώς φτιάχναμε εντυπώσεις στο μυαλό μας ως παιδιά αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο παίζει μαζί μας η ίδια μας η μνήμη καμιά φορά. Εγγυόμαστε ότι θα αφιερώσετε χρόνο, τουλάχιστον την πρώτη φορά, για να δείτε αυτές τις αντιθέσεις σε κάθε τίτλο ξεχωριστά.Πάντως αυτή η σύντομη περιγραφή που αναφέραμε πιο πάνω είναι και η μόνη γνωριμία του παίκτη πριν πέσει στα βαθιά. Στα χρόνια που κυκλοφορούσαν αυτοί οι τίτλοι όμως, συνοδεύονταν από εγχειρίδια οδηγιών που θα φάνταζαν τρομακτική σπατάλη σήμερα. Τότε όμως δεν υπήρχαν tutorials, δεν υπολογιζόταν καν, πολλές φορές, ότι καλό είναι να εξοικειωθεί σιγά σιγά, στην πράξη, ο παίκτης με τους μηχανισμούς ενός παιχνιδιού, οπότε εκείνα τα εγχειρίδια, όσο κακογραμμένα κι αν ήταν, παρείχαν πολύτιμες πληροφορίες που διευκόλυναν τον εγκλιματισμό με τις ιδιαιτερότητες του παιχνιδιού. Αυτά τα εγχειρίδια λείπουν προφανώς και δεν διατίθενται online από τον κατασκευαστή του συστήματος. Κατά πάσα πιθανότητα και αυτή η απουσία είναι θέμα δικαιωμάτων, οπότε δεν το έχουμε και σίγουρο ότι θα αλλάξει αυτή η κατάσταση στο μέλλον. Η αναζήτηση τέτοιων ηλεκτρονικών εντύπων εναπόκειται στον ίδιο το χρήστη.
Φυσικά πρέπει να ξέρει και για ποιο παιχνίδι ψάχνει κανείς, όπως και τι τον περιμένει στην οθόνη επιλογής όταν ανοίξει το The C64 Mini. Ιδού λοιπόν η σχετική λίστα.
• AlleyKat
• Anarchy
• Armalyte: Competition Edition
• Avenger
• Battle Valley
• Bounder
• California Games
• Chip’s Challenge
• Confuzion
• Cosmic Causeway: Trailblazer II
• Creatures
• Cyberdyne Warrior
• Cybernoid II: The Revenge
• Cybernoid: The Fighting Machine
• Deflektor
• Everyone’s A Wally
• Firelord
• Gribbly’s Day Out
• Hawkeye
• Heartland
• Herobotix
• Highway Encounter
• Hunter's Moon
• Hysteria
• Impossible Mission
• Impossible Mission II
• Insects In Space
• Mega-Apocalypse
• Mission A.D
• Monty Mole
• Monty on the Run
• Nebulus
• Netherworld
• Nobby the Aardvark
• Nodes Of Yesod
• Paradroid
• Pitstop II
• Rana Rama
• Robin Of The Wood
• Rubicon
• Skate Crazy
• Skool Daze
• Slayer
• Snare
• Speedball
• Speedball II: Brutal Deluxe
• Spindizzy
• Star Paws
• Steel
• Stormlord
• Street Sports Baseball
• Summer Games II
• Super Cycle
• Temple of Apshai Trilogy
• The Arc Of Yesod
• Thing Bounces Back
• Thing on a Spring
• Trailblazer
• Uchi Mata
• Uridium
• Who Dares Wins II
• Winter Games
• World Games
• Zynaps
Λίγα λόγια για τη διαλογή
Οι νεότεροι δεν θα βγάλουν κάποιοι ιδιαίτερο συμπέρασμα από την παραπάνω λίστα, εκτός βέβαια αν είναι ήδη, από πεποίθηση, βουτηγμένοι στη λίμνη του retro gaming. Οι παλαιότεροι όμως, και δη εκείνοι που είχαν κάποτε στα χέρια τους κάποια έκδοση του Commodore 64, θα διαπιστώσουν ότι λείπουν πολλές, πάρα πολλές από τις μεγάλες δόξες της παρανοϊκής αλλά ενδεικτικής για την εποχή αφρόκρεμας της βιβλιοθήκης του συστήματος. Από την άλλη βέβαια δεν παύει να ισχύει ότι η λίστα περιλαμβάνει 64 διαφορετικούς τίτλους.Πάντως μια σημαντική ευκολία παρέχεται σε κάθε τίτλο. Επιτρέπεται η αποθήκευση έως και τεσσάρων saves states ανά τίτλο, ώστε να μην πηγαίνει μονομιάς χαμένος ο κόπος κανενός αλλά να υπάρχει και κάποια ελευθερία για πειραματισμό που εξασφαλίζει η γνώση πως μπορεί να επιστρέψει κανείς και σε πρότερο, όχι απλά στο τελευταίο, save.
BASIC
Ισχύει πως το περιβάλλον BASIC δεν είναι ακριβώς μοντέρνο, ήταν όμως το περιβάλλον στο οποίο βασιζόταν το Commodore 64. Και το βρίσκουμε και εδώ.Ναι αλλά…
Μακράν η πιο ξεχωριστή και συνάμα ιδιότροπη δυνατότητα του The C64 Mini είναι η υποστήριξη ROMs (νομίμων ελπίζουμε, ναι;). Κοινώς, ό,τι γνώμη και να έχετε για τη λίστα με τους 64 παρεχόμενους τίτλους, το The C64 Mini επιτρέπει…προσθήκες.Η διαδικασία βέβαια είναι άχαρη και, υπό συνθήκη, προβληματική. Ο χρήστης δεν μπορεί να φορτώσει πάνω από μια ROM τη φορά και αυτήν πρέπει να την ονομάσει με συγκεκριμένο τρόπο (δηλαδή THEC64-drive8.d64) στον υπολογιστή του, να περάσει το αρχείο σε USB stick χωρητικότητας έως 64GB το οποίο και συνδέει ύστερα στο TheC64 Mini.
Ύστερα πηγαίνει στην οθόνη με το καρουζέλ και διαλέγει την επιλογή BASIC. Μόλις φορτώσει το αντίστοιχο περιβάλλον πρέπει να εκτελεστούν οι ακόλουθες δύο εντολές (με πάτημα Enter/Return στο τέλος της καθεμιάς):
LOAD “$”,8
LIST
Από τη λίστα διαλέγουμε το αρχείο-στόχο και μένει η εκτέλεση μιας εντολής ακόμη:
LOAD “NAME”,8,1
Όπου NAME το όνομα του αρχείου.
Σε κάποιες περιπτώσεις η εκκίνηση της εφαρμογής γίνεται μονομιάς, σε κάποιες άλλες χρειάζεται και η εντολή RUN.
Αρχικά υποθέσαμε ότι η διαδικασία είναι τόσο μη φιλική προς το χρήστη επειδή είναι ένας τρόπος να γλιτώσει διάφορες νομικές διαμάχες η Retro Games. Βέβαια πολύ γρήγορα μετά το λανσάρισμα η ίδια εταιρεία υποσχέθηκε πως ετοιμάζει firmware update που θα διευκολύνει περαιτέρω την κατάσταση. Και μιας και είπαμε για firmware update, είναι η μόνη «κονσόλα» αυτού του τύπου που συνοδεύεται από τέτοιες υποσχέσεις. Μένει να δούμε τι σημαίνουν στην πράξη βέβαια.
Προχωρώντας, αν ένα παιχνίδι μπορεί να φορτωθεί αφού το όνομα του αρχείου του πρέπει να είναι συγκεκριμένο κι απαράλλαχτο από περίπτωση σε περίπτωση, γιατί εμφανίζεται λίστα; Γιατί διαλέγουμε οτιδήποτε από λίστα; Διότι χάρη στο περιβάλλον BASIC μπορούμε να τρέξουμε προγράμματα του Commodore 64, όχι μόνο παιχνίδια. Με λίγα λόγια το TheC64 Mini δεν είναι μόνο για παιχνίδι αλλά και για ό,τι άλλο μπορούσε να τρέξει ο Commodore 64, αρκεί να βρούμε τα απαραίτητα αρχεία και να τα φορτώσουμε. Για αυτό και στο παρόν κείμενο μιλάμε κάθε τόσο για «σύστημα» αντί για «κονσόλα». Σε κάποιο βαθμό μπορεί να θεωρηθεί και εκπαιδευτικό εργαλείο αφού τίποτα δεν εμποδίζει το χρήστη να δει τι θυμάται από προγραμματισμό και να πειραματιστεί για την τιμή των όπλων. Σίγουρα η γνώση που μπορεί να συγκεντρώσει κάποιος εδώ δεν συνδέεται άμεσα με κάποια σύγχρονη γλώσσα, αλλά ο προγραμματισμός βασίζεται σε δομές και πολλές μπορούν να δοκιμαστούν ακόμη κι έτσι.
Βέβαια, ας είμαστε ειλικρινείς. Ελάχιστοι θα κάνουν τον κόπο να καταπιαστούν με τον προγραμματισμό και το λογισμικό του Commodore 64, οι εφαρμογές που μπορούν να φορτωθούν δεν έχουν κάποια πρακτική αξία σήμερα.
Ναι αλλά… (the sequel)
Για να γράψει κανείς εντολές, να φορτώσει προγράμματα και τα λοιπά, χρειάζεται πληκτρολόγιο. Διότι το εικονικό πληκτρολόγιο μόνο ως λύση ανάγκης μπορεί να θεωρηθεί. Ενώ με το συνοδευτικό χειριστήριο να δημιουργεί πάντα αμφιβολίες, σε κάθε βήμα, δεν είναι να το παίρνει κανείς στα σοβαρά για τέτοιες δουλειές.Αν το ζητούμενο είναι να φορτωθεί ένα πρόγραμμα λοιπόν, σε μια θύρα πάει το USB stick, σε μια άλλη το πληκτρολόγιο και όλα γίνονται. Αντίστοιχα και για τη φόρτωση games. Βέβαια αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποσυνδεθεί το χειριστήριο. Και το σύστημα κάνει αυτόματα επανεκκίνηση με κάθε αποσύνδεση χειριστηρίου. Ναι λοιπόν. Καλά καταλάβατε, δεν γίνεται να έχετε συνδεδεμένο stick και πληκτρολόγιο ταυτόχρονα. Εκτός αν…χρησιμοποιήσετε USB hub, κάτι που υποστηρίζεται.
Μοιραία ο χρήστης σκέφτεται αν αξίζει τέτοιο setup για το TheC64 Mini. Όπως αντιλαμβάνεστε παίζει ρόλο η προσωπική προτίμηση του καθενός και η ένταση της αγάπης του για το σύστημα του παρελθόντος. Αλλά δεν αλλάζει το γεγονός βέβαια πως αυτές τις μανούβρες δεν τις κάνουμε παρά μόνο σε υπολογιστές, όχι για χάρη τόσο συμβατικών σεναρίων και σίγουρα όχι δίπλα σε μια τηλεόραση.
Crouching Unit, Hidden Joystick
Το TheC64 Mini, λοιπόν, είναι μια καλή κατασκευή που συνοδεύεται από ενδιαφέρουσες, για την κατηγορία στην οποία εντάσσεται, ελευθερίες. Αν μείνουμε στην κεντρική μονάδα, και αν πιστέψουμε ότι έρχονται πρακτικές βελτιώσεις με firmware update ώστε να μην υποφέρει όποιος θέλει να περάσει δικό του πρόγραμμα, πρόκειται για μια καλοφτιαγμένη σμίκρυνση μιας σημαντικής πτυχής του οικιακού computing και gaming. Και το προαναφερθέν πρόβλημα, τουλάχιστον, δεν θα απασχολήσει όποιον αποφασίσει ότι δεν χρειάζεται να ξεφύγει από τα 64 παιχνίδι που παρέχονται εξ αρχής.Αυτό που δεν αγνοείται με τίποτα είναι το χειριστήριο φυσικά, ειδικά από τη στιγμή που, στην παρούσα τουλάχιστον, η μόνη εναλλακτική είναι το DualShock 4 κι αυτό δεν αποδεικνύεται ιδανική λύση (αυτό μπορεί να διορθωθεί με update τουλάχιστον). Συνεπώς είναι εύκολο να θέλει να αγαπήσει κανείς την πρόταση της Retro Games, υπάρχουν λόγοι άλλωστε, αλλά μένουν σημαντικά εμπόδια κόντρα σε αυτήν τη θέληση. Ελπίζουμε, με την κατάλληλη υποστήριξη, να σταθεί καλύτερα στα πόδια του το καλοφτιαγμένο κατά τα άλλα TheC64 Mini.
Μαγεία, νοσταλγία, δάκρυα. Πέρασα 8 χρόνια με αυτό το ιερό τέρας του gaming και κάθε στιγμή ήταν μοναδική. Δεν μπορώ να καταλάβω σε τι χρησιμεύουν τόσα πλήκτρα στο πίσω μέρος του χειριστηρίου, που λογικά για φιγούρα τα έχουν βάλει. Όσο για τη Basic, όντως ήταν από τις πλέον δύσκολες. Έμοιαζε περισσότερο με γλώσσα μηχανής. Συνεχείς εντολές Peek και Poke. Θυμάμαι κάθε μήνα περιμέναμε τα προγράμματα που δημοσίευαν τα ξενόγλωσσα περιοδικά της εποχής. Zzzap64!, Commodore Format. Ένα από αυτά είχε οδηγίες πως να συνδέσεις λαμπάκια σε μια απο τις θύρες και να αναβοσβήνουν στο ρυθμό της μουσικής. Εντυπωσιακό.
Τα έχει για shortcuts στο μενού βασικά. Nothing fancy.
Για τη διαδικασία του loading φαντάζομαι ότι ήθελαν να διατηρήσουν τη δυσκολία του πρωτότυπου. Υπήρχαν και χειρότερες διαδικασίες πάντως τότε :)
o Θρυλικοτερος και ΜΑΚΡΑΝ ο πιο πετυχημενος Home Computer των 80'ς και ο αδιαμφισβητητος βασιλιας της εποχης των 8bit. Πραγματικα πως καταφερε η Commodore να χρεωκοπησει μετα απο αυτο και την Amiga 500 ειναι αποριας αξιον πρεπει οι τυποι να παρουν οσκαρ βλακειας. Δυστυχως εχω ζησει αυτον τον υπολογιστη μονο μεσω emulator ημουν πολυ μικρος οταν ειχε πρωτοκυκλοφορησει και την 8bit γενια την εζησα μεσω του Amstrad 6128 και του Master System. Θυμαμαι ομως βαθη δεκαετιας 90 , νομιζω 1990 ειχα ενα φιλαρακι στο περιστερι που ειχε στο καμαρακι στη ταρατσα του εναν C64 που ενω ηταν ηδη 8 ετων ( με δεδομενο το ποσο γρηγορα αναπτυσοταν η τεχνολογια τοτε μιλαμε για ετη φωτος αποσταση απο το 1982 που βγηκε ο C64) και εντελως ξεπερασμενο τεχνολογικα , εκανε κυριολεκτικα παπαδες θυμαμαι ειχε και καρτα ραδιοφωνου ακομα...
γενικα η 8bit εποχη ηταν η καλυτερη... τοτε αναγκαζομασταν να μαθουμε τεχνικα πραγματα , να μαθουμε να χρησιμοποιουμε τα πρωτογονα "λειτουργικα" συστηματα , να μαθουμε basic.. και σε ηλικιες 9 10 και 12 ετων.... σημερα ολα γινονται με το δαχτυλακι αυτοματα. Θυμαμαι 14 ετων ηξερα να χρησιμοποιω τις shell command του AmigaOS καθομουν και ξενυχτουσα , ειχα μαθει το Unix , και μικροτερος σε ηλικια 9 και 10 ετων καθομουν και επαιζα με την basic του 6128... σημερα τα παιδια απλα δεν ασχολουνται και καθολου παραξενο διοτι δεν υπαρχει λογος να ασχοληθουν. Ολα ειναι τοσο απλοποιημενα
Γράφεις πρόγραμμα 500 γραμμές και στο τέλος, πριν αποθηκεύσεις, προσθέτεις τη μαγική εντολή που σου είπε ο φίλος σου, SYS64738...