Έστω ότι θέλετε να γράψετε κριτική για κάποιο παιχνίδι. Θα δημοσιευθεί, θα συνοδεύεται από το όνομά σας, μπορεί να έχει ή να μην έχει βαθμολογία, ό,τι κι αν είναι θα το χρεωθείτε όμως. Ή θα αφιερώσετε το χρόνο και τον κόπο που θα μειώσει τις πιθανότητες λάθους και κακώς εννοούμενης έκθεσης ή όχι.
Φανταστείτε τώρα ένα τεράστιας διάρκειας παιχνίδι. Παλαιότερα θα σας ερχόταν στο μυαλό κάποιο MMO που είναι σχεδιασμένο, έτσι κι αλλιώς, να μην έχει τελειωμό. Με τόσους τίτλους open world πλέον, το MMO δεν είναι ανάγκη να έρθει μονομιάς στη σκέψη. Βασική διαφορά μεταξύ των δύο ειδών είναι πως τα καλύτερα παραδείγματα τίτλων open world βασίζονται, μεταξύ άλλων, σε χαρακτήρες και ιστορία με αρχή μέση και τέλος. Κι αν δεν δει κανείς αυτό το τέλος και όλα όσα οδηγούν σε αυτό, αν δεν αντιληφθεί το σύνολο όπως σχεδιάστηκε, με τα καλά και τα στραβά πώς, άραγε, θα καταφέρει να είναι εύστοχος; Είναι αλήθεια ότι οι λούπες των μηχανισμών ξεκαθαρίζονται πριν το τέλος ενός τέτοιου παιχνιδιού, αλλά δεν βρέθηκε ακόμη εκείνος που μπορεί να φανταστεί με ακρίβεια το endgame που δεν έχει δει και σίγουρα δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την κατάληξη της ιστορίας. Ακόμη και να έχει κάνει πετυχημένες προβλέψεις, δεν γίνεται να θεωρήσει δεδομένο ότι το αντικείμενό τους θα παρουσιαστεί με συγκεκριμένο τρόπο, με αποτελεσματικότητα ή όχι. Πόσες ιστορίες έχει δει ο καθένας μας που χαλάσανε στο τέλος από κακό χειρισμό ή, χειρότερα ακόμη, αδιάφορες ιδέες;
Αυτές οι «ιστορίες» κρατούν πολλές ώρες όμως. Πρόσφατο παράδειγμα το Assassin’s Creed Odyssey. Έχουμε αφιερώσει περί τις 90 ώρες καθώς γράφονται οι συγκεκριμένες γραμμές και έχουμε μερικές ώρες ακόμη μπροστά μας. Εδώ δεν θα μας απασχολήσει το ίδιο το παιχνίδι, αλλά μερικές σκέψεις. Ο κανόνας σε αυτόν τον κλάδο δεν είναι να δουλεύει κάποιος ως reviewer ή καθαρά ως reviewer με συγκεκριμένο ωράριο. Αυτά τα παράξενα ίσχυαν τα «παλιά» τα χρόνια. Έστω όμως ότι δεν ξεφύγαμε ποτέ από τα «παλιά» εκείνα χρόνια. Έστω ότι είναι δουλειά που βασίζεται στο τυπικό οχτάωρο. Και εμφανίζεται το Assassin’s Creed Odyssey. Είναι προφανές ότι δεν θα σταματήσουμε στις 90 ώρες, οπότε ας πούμε ότι καταλήγουμε στις 100 για να δούμε και τα τέσσερα βασικά quest lines, αφήνοντας μερεμέτια για άλλη φορά. Τα νούμερα αυτά δεν συμπεριλαμβάνουν αστοχίες, αποτυχίες κ.λπ. κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Αυτές οι 100 ώρες είναι, θεωρητικά, 12 εργάσιμες και κάτι. Αλλά δεν πειράζει. Ας πούμε ότι πάμε για 12ωρα. Τότε μιλάμε για 7 «εργάσιμες» και κάτι. Με τις πιο συμβατικές υποχρεώσεις να τρέχουν όμως, να μη γίνεται να αγνοηθούν τελείως.
Και τώρα σκεφτείτε και κάτι άλλο. Οι κωδικοί του παιχνιδιού μοιράστηκαν 24 Σεπτεμβρίου με το review embargo να ισχύει μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Η απόσταση που χωρίζει αυτές τις δυο ημερομηνίες είναι 7 μέρες. 7 μέρες με τουλάχιστον 12 ώρες με χειριστήριο στα χέρια. Ο μόνος τρόπος δηλαδή να βγει άκρη μέχρι το embargo στην περίπτωση ενός τόσο μεγάλου παιχνιδιού, είναι να θεωρηθεί η διάλυση εργαλείο δουλειάς. Κι αυτό αν υποθέσουμε ότι όλοι σε αυτόν τον κλάδο είναι διατεθειμένοι να κάνουν απανωτά 12ωρα. Και δεν έχουμε καν υπολογίσει το χρόνο που χρειάζεται ο καθένας για να οργανώσει τις σκέψεις τους και να ετοιμάσει κείμενο. Φανταζόμαστε αυθαίρετα ότι η δουλειά ξεκινά και σταματά στην ενασχόληση με το παιχνίδι. Απλά για να προχωρήσει η συζήτηση πιο εύκολα.
Φυσικά, σε κάθε τέτοια περίπτωση, η εκδότρια εταιρεία και η ομάδα ανάπτυξης γνωρίζουν τη διάρκεια του παιχνιδιού τους. Και δεν εννοούμε αυτό που δηλώνουν για να εντυπωσιάσουν, αλλά αυτό που έχουν δει να ισχύει με βάση τις δοκιμές τους. Ποιος κανονίζει βέβαια τη διανομή των κωδικών; Ο ίδιος που ορίζει και το review embargo, πριν από το οποίο δεν επιτρέπεται δημοσίευση κριτικής και, κάποιες φορές, οποιασδήποτε πληροφορίας. Άρα ένας ρυθμίζει το διαθέσιμο χρόνο μεταξύ παράδοσης και της πρώτης επιτρεπόμενης δημοσίευσης. Υπάρχουν οι καλές περιπτώσεις κατά τις οποίες ο χρόνος είναι άφθονος ακόμη και για εκείνους που δεν μπορούν να αφιερώσουν. Αυτές οι καλές περιπτώσεις είναι η εξαίρεση όμως. Ο κανόνας είναι να έρχονται τίτλοι κατόπιν εορτής, τη μέρα κυκλοφορίας ή μια μέρα πριν την κυκλοφορία. Έχει περάσει κωδικός από τα χέρια μας με την επισήμανση ότι πρέπει να σεβαστούμε το embargo που έληγε…σε 10 λεπτά. Διότι προφανώς όλοι τραβάμε δίκτυο από Δημόκριτο και χρειαζόμαστε 2 δευτερόλεπτα για να δούμε το παιχνίδι και 4 για να γράψουμε το κείμενο, οπότε μπορεί να υπήρχε κίνδυνος.
Στην περίπτωση του Assassin’s Creed Odyssey προειδοποιηθήκαμε, η αλήθεια είναι, πως θα πάρουμε κωδικούς νωρίτερα από το αναμενόμενο για τίτλο της σειράς διότι το παιχνίδι είναι μεγάλο. Έγινε δηλαδή μια καλή πράξη στην όλη διαδικασία. Η οποία καλή πράξη οδηγεί στις ώρες και στο μοίρασμα αυτών που αναφέραμε παραπάνω. Θα σκεφτεί ίσως κάποιος πως μια εταιρεία το κάνει επίτηδες, ότι δεν θέλει να δημοσιευθούν εγκαίρως τα reviews. Τουναντίον όμως. Ακόμη και αν υπάρχει αυτή ακριβώς η πρόθεση η εταιρεία προτιμά να δημοσιεύονται όσα περισσότερα reviews γίνεται, την ίδια μέρα και ώρα, με τη λήξη του embargo. Γιατί έτσι όλα τα μέσα φαίνονται να ασχολούνται με το ίδιο πράγμα, οπότε δημιουργείται η εικόνα ότι πρόκειται για κάτι σημαντικό. Κι αν δεν δημιουργείται τέτοια εικόνα, σίγουρα μειώνονται οι πιθανότητες να μην τραβήξει το παιχνίδι την προσοχή του αναγνώστη που επισκέπτεται οποιοδήποτε μέσο εκείνη την ημέρα. Βέβαια υπάρχουν κι εκείνοι που ήδη περιμένουν πως και πως τις κριτικές για να δουν αν θα παραγγείλουν ή, αν το έχουν ήδη κάνει, μήπως είναι ώρα να ακυρώσουν. Στην περίπτωση του Assassin’s Creed Odyssey πάντως, το review embargo έληγε 4 μέρες πριν την κανονική κυκλοφορία, αλλά μόλις μία μέρα, λίγες ώρες για την ακρίβεια, πριν την ενεργοποίηση εκδόσεων όπως Gold και Ultimate που προσέφεραν πρώιμη πρόσβαση στο παιχνίδι.
Πάμε παρακάτω όμως. Αφού συμφέρει την εταιρεία να έχουν όλοι έτοιμα τα reviews τους την ίδια μέρα και ώρα, γιατί να μη τους δίνει περισσότερο χρόνο με το παιχνίδι ώστε να είναι πιο εύκολο να πιαστεί αυτός ο στόχος; Προφανώς. Τότε γιατί δεν είναι ο κανόνας; Μήπως είναι απλά αδύνατη η αποστολή κωδικών και αντιτύπων τόσο νωρίτερα; Οι εταιρείες που το κάνουν με κάποια συχνότητα αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει πραγματικά τέτοιος περιορισμός. Σκεφτείτε το κι αλλιώς. Αν φτάνουν κανονικά αντίτυπα, χειροπιαστά, σε καταστήματα λιανικής, ακόμη και μικρού αναστήματος, αρκετές μέρες νωρίτερα ώστε να σπάνε την ημερομηνία κυκλοφορίας και να πουλάνε ακόμη και μία εβδομάδα νωρίτερα, τότε σίγουρα το παιχνίδι είναι έτοιμο και σε μορφή που μπορεί να διανεμηθεί. Και δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε κάποια αποστολή κανονικού αντιτύπου. Έναν κωδικό χρειαζόμαστε μόνο. Και με τέτοια περιθώρια είμαστε μονίμως στην πίεση.
Γιατί είμαστε στην πίεση; Γιατί όσο νωρίτερα δημοσιεύεται review, τόσο περισσότερο διαβάζεται. Τα μέσα έχουν το δικό τους συμφέρον να σκεφτούν προφανώς. Οπότε φτάνουμε σε σημείο τριβής. Όταν δεν προλαβαίνουμε -δεν θέτουμε το ζήτημα ως Enternity ή Ελλάδα, συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες αυτά- ξέρουμε ότι έχουμε χασούρα. Είναι τόσο απλό. Δεν χρειάζεται και πολλή σκέψη λοιπόν για να καταλάβει κάποιος γιατί μέσα προτιμούν να δημοσιεύουν πρώτα από το να ξέρουν τις τους γίνεται. Αν η νοοτροπία τους βάζει την αναγνωσιμότητα της κακής δουλειάς πάνω από την καλή δουλειά την ίδια, τότε προφανώς και θα τρέξουν σαν να γράψουν ό,τι πρόλαβαν να καταλάβουν.
Σε παιχνίδια με τέτοιο όγκο και τόσες μεταβλητές όμως, είναι εύκολο να ξεφύγει κάτι σημαντικό. Είδαμε φοβερές ανακρίβειες σε reviews εντός κι εκτός Ελλάδος, κι αυτές πριν μας νοιάξει καν το αν υπάρχει ζήτημα αντίληψης και κατανόησης των πραγμάτων. Είναι πραγματικά απογοητευτικό να διαβάζουμε συγκεκριμένες πληροφορίες, που δεν επιδέχονται εναλλακτική ερμηνεία και παίζοντας να βλέπουμε ότι απλά δεν ισχύουν. Και αν τα τεράστια μέσα στο κάνουν αυτό, αν προτιμούν την κακή δουλειά αρκεί να βγαίνει νωρίς, τότε καταλαβαίνετε τι απαιτήσεις έχει νόημα να έχουμε από την εγχώρια σκηνή.
Αλλά δεν ξεχαστήκαμε. Είπαμε. Είναι και στο συμφέρον της εταιρείας αυτή η μαζική προβολή, που δεν κοστίζει κιόλας. Κάθε εταιρεία όμως ξέρει προς τα πού γέρνει συνήθως η ζυγαριά για τα μέσα και, εικάζουμε, την εξυπηρετεί. Η δική μας απορίας, ως προς αυτό ειδικά, είναι η εξής: από πόση ανακρίβεια σε reviews και μετά θεωρεί η εταιρεία ότι βλάπτεται η εντύπωση που μένει για το παιχνίδι της;
Α, ναι. Είμαστε στον πλανήτη 7 = 5. Για μια στιγμή ξεχαστήκαμε.
Με την ησυχία σου Μάνο,δε βιαζόμαστε. :)
Τελικά, ύστερα από 90+ ώρες, έμαθες "τι μπορεί να προσφέρει η Αρχαία Ελλάδα";
Τι εννοείς 12 ώρες την μέρα;;;; Σας αφήνουν να κοιμάστε δηλαδή;;; Ντροπή και αίσχος στο Enternity!
4 ώρες τη μέρα μέχρι να κλατάρω. Ε, κλάταρα χτες και βάρεσα 13ωρο ύπνο.
Να μην επαναληφθεί :ρ
Έχει περάσει κωδικός από τα χέρια μας με την επισήμανση ότι πρέπει να σεβαστούμε το embargo που έληγε…σε 10 λεπτά...xaxaxaxa