Για τη συντριπτική πλειοψηφία όλων εκείνων που μπήκαν στο ρόλο του δημοσιογράφου ή/και κριτικού για videogames στην Ελλάδα μέχρι και την προηγούμενη δεκαετία, η συγκεκριμένη, σταθερή και, προπαντός, αρκετή για τα προς το ζην αμοιβή από το συγκεκριμένο «άθλημα» είναι από ανάμνηση έως περιστασιακή παρενέργειας μιας σταθερής πάθησης. Το να αμειβόμαστε για όσα κάνουμε, και αναφέρομαι στον κλάδο γενικά κιόλας, είναι φαινόμενο από σπάνιο έως απλά ανώφελο, από την άποψη ότι η ενασχόληση με παράλληλες δραστηριότητες και άλλους κλάδους, ακόμη και της ίδιας της δημοσιογραφίας δηλαδή, είναι μονόδρομος. Απλά για να υπάρξει ελπίδα να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που αγαπάμε, όχι να αγοράσουμε κότερο και να πιάσουμε θέση στην κοντινότερη μαρίνα.
Αυτό είναι κάτι που σπανίως συζητιέται ανοιχτά από οποιονδήποτε. Κάπου, από μια ολόκληρη ομάδα μπορεί να πληρώνεται ένας μόνο. Κάπου αλλού μπορεί απλά να βγαίνει η συντήρηση του site σε τεχνικό επίπεδο. Και κάπου αλλού μπορεί να μη βγαίνει ούτε αυτή και να μπαίνει κάθε τόσο χρήμα από την τσέπη του καθενός. Παραπέρα μπορεί να υπάρχει αμοιβή, ούτε κατά διάνοια όμως σε επίπεδα που να στηρίζει από μόνη της άνθρωπο. Οι λόγοι για τους οποίους όλα τα παραπάνω είναι περισσότερο κανόνας παρά εξαίρεση είναι θέμα αρκετά περίεργο, διότι ναι μεν είναι έντονο στο συγκεκριμένο κλάδο, αλλά συνδέεται και με τη γενικότερα άρρωστη (μη) προσαρμογή του ελληνικού Τύπου στη διαδικτυακή πραγματικότητα, τις ιδιαιτερότητές της, τις ανάγκες της. Βέβαια εμείς το ζούμε σε διαφορετική ένταση διότι, μεταξύ άλλων, είμαστε και σε μια χώρα που έχει κακό προηγούμενο με 28.000 έντυπα για σκοποβολή (που λέει ο λόγος), ακόμη κι αν οι χομπίστες σκοπευτές στην Ελλάδα είναι 4 (επίσης που λέει ο λόγος), ενώ η κάλυψη του gaming δεν ανήχθη ποτέ σε σοβαρό ζήτημα στο εσωτερικό του ελληνικού Τύπου. Και δεν είναι και παράξενο, ούτε ακριβώς έχει να κάνει με το ποιόν του gaming. Εδώ για δεκαετίες και δεκαετίες η μετεγγραφή του ίδιου ανθρώπου από εφημερίδα σε περιοδικό αντιμετωπιζόταν σχεδόν αυτόματα ως υποβιβασμός, ενώ ο λεγόμενος ειδικός Τύπος αντιμετωπιζόταν συστηματικά ως παραπαίδι. Εκτός αν ήταν οικονομική εφημερίδα. Είναι, τέλος πάντων, πολύπλοκο το ζήτημα. Αλλά, όπως και να ‘χει, με αυτό το ζήτημα ζούμε κάθε μέρα εδώ και χρόνια.
Αφού το αγγίζουμε που το αγγίζουμε δημοσίως στην παρούσα στήλη, η σκέψη είναι να δούμε τι σημαίνει, πώς επηρεάζει όλες τις πλευρές αλλά και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνει τελικά αυτή η δουλειά.
Οι εταιρείες
Πολύ απλά οι απανταχού εταιρείες, εντός κι εκτός Ελλάδος, δεν υποψιάζονται σχεδόν με τίποτα, ούτε και τα πιστεύουν εύκολα όταν τα ακούν για πρώτη φορά, τα παραπάνω απογοητευτικά πιθανά ενδεχόμενα. Ωστόσο έχει καταλήξει να είναι σημαντικό να εξηγούμε ακόμη και κάτι τέτοια, ειδικά σε ξένες εταιρείες. Γιατί; Διότι σε κάθε επαγγελματική συναναστροφή η δημιουργία προστριβών είναι μέσα στο πρόγραμμα, θέμα χρόνου. Αν και στις δυο πλευρές υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν να λειτουργούν ως επαγγελματίες, οι προστριβές αυτές μία που έρχονται, μία που οδηγούν κάπου και μία που βρίσκουν τη θέση τους στο παρελθόν. Η τραγικότητα σε αυτήν την περίπτωση ότι πως, εφόσον υπάρχει η κατάλληλη οικειότητα ώστε να εξηγηθούν μερικά πράγματα χωρίς να πηγαίνουν στο βρόντο οι κουβέντες, η εξήγηση όλων αυτών καταλήγει να μας συμφέρει. Ξαφνικά η άλλη πλευρά συνειδητοποιεί πως όταν χτυπιόμαστε για να γίνει η καλύτερη δυνατή δουλειά, όταν μας προτείνουν συνέντευξη με όποιον υψηλόβαθμο έχουν πρόχειρο, αλλά εμείς αρνούμαστε και ζητάμε κάποιον κατώτερο που είναι ωστόσο καταλληλότερος βάσει θέματος, δεν είμαστε πια κάτι παράξενοι, ξινισμένοι, φαντασμένοι τύποι, είμαστε κάτι άλλοι τόσο ερωτευμένοι με αυτό που κάνουμε που ακόμη και μας νοιάζει να γίνεται σωστά ακόμη κι όταν γίνεται τζάμπα. Κι αυτή η τρέλα δεν μαθαίνεται. Ή την έχεις ή δεν την έχεις. Και δεν κάνει ούτε για παράσημο, ούτε για τίποτα. Απλά… είναι. Υπάρχουν βέβαια και εταιρείες που δεν καταλαβαίνουν τίποτα και, ξέρουν δεν ξέρουν, επιμένουν να φέρονται σαν να τους χρωστάμε κι από πάνω. Ναι, αλλά δεν πάει έτσι, ακόμη κι εκατομμύρια να βγάζαμε. Άντε όμως να ανοίξει κουβέντα για δεοντολογία. Άντε να εξηγήσεις πως η αποστολή προϊόντος για κριτική δεν νοείται να αντιμετωπίζεται σαν να γεννά υποχρέωση για οποιαδήποτε δημοσίευση και κάλυψη του προϊόντος. Αυτό είναι γνωστό γενικά στο δημοσιογραφικό κλάδο και δεν θα έπρεπε να το εξηγούμε σε κανέναν στην αγορά, ενώ όσοι της αγοράς δεν παίρνουν χαμπάρι, καλό είναι να το μάθουν γιατί κάθε φορά που κάνουν τα δικά τους ανοίγουν παραθυράκι για νομική περιπέτεια στην εταιρεία που τους πληρώνει το μισθό. Όλα αυτά όμως, μα όλα είναι, συχνότερα από όσο πρέπει, ψιλά γράμματα.
Οι συνάδελφοι και οι «συνάδελφοι»
Αν δούμε την ανάγκη ή για βιοπορισμό ως μηχανισμό, ως εργαλείο σε μια εργασιακή σχέση, που ασφαλώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ωφέλημα αλλά και καταστροφικά, το να πληρώνεται επαρκώς ένας δημοσιογράφος, γενικά μιλώντας, δεν είναι απλά μια τεχνική λεπτομέρεια επιπέδου «ε, αφού κάνει δουλειά, πρέπει να πληρώνεται, γιατί έτσι πάει». Και ας βάλουμε και στην άκρη τη θεωρία ότι η αμοιβή εξασφαλίζει την αμεροληψία, γιατί έχουμε δει και με πολλά χρήματα τι συμβαίνει αν κάποιος δεν το έχει μέσα του να τον απασχολούν πράγματα φαιδρά όπως θέματα δεοντολογίας. Θα μείνουμε στην θεωρία του εργαλείου. Η αμοιβή του δημοσιογράφου σημαίνει ότι έχει να λογοδοτεί σε κάποιον που δεν είναι ο περαστικός στα σχόλια, ο περαστικός στα social, ο περαστικός στο inbox. Είναι εκείνος που του έδωσε τη δουλειά, εκείνος που μπορεί να του την πάρει κιόλας. Είναι σημαντικό να μη βασίζεται απλά στη βοήθεια του κοινού για να μετρήσει την προσωπική του θεωρητική επαγγελματική αξία ή αναγνώριση. Είναι πολύ σημαντικό να έχει κάποιον με τα εφόδια και την όρεξη να του πει πότε κάνει λάθος, πότε κάνει κάτι καλά και να τον σπρώξει να γίνει καλύτερο. Κι αυτά δεν γίνονται με likes. Χωρίς αμοιβές, ή απλά με αμοιβές της πλάκας, είναι πολλοί λίγοι εκείνοι οι χαρακτήρες που διαχειρίζονται καλά την πίεση να γίνουν καλύτεροι, να εξελιχθούν (εδώ δεν είναι πολλοί ούτως ή άλλως εδώ που τα λέμε), είναι ευκολότερο να τα βροντήξει κάποιος επειδή, όσο και αν αγαπά αυτό που κάνει, δεν βλέπει νόημα σε όσα αντιμετωπίζει, ό,τι κι αν είναι αυτά, και δη όταν πρέπει να κάνει και τόσα άλλα μαζί για να σταθεί όρθιος. Εκείνοι που πείθουν εαυτόν να αντέξουν και να συνεχίσουν κινούνται στο δίπολο μεταξύ υπερβολικά ρομαντικού και του ανόητα ηρωικού, ανάλογα με τη μέρα. Και κάποιος θα μπει και υπάρχει κάπου στη διαδρομή και το «κορόιδο», αλλά θα συμβούλευα να σκέφτεστε διπλά πριν αρπάξετε αυτή τη λέξη και την πετάξετε σε κάποιον που κάνει κάτι πρώτα από αγάπη και μετά από συμφέρον. Κάποτε θα σας λείψουν από την προσωπική σας ζωή κάτι τέτοια κορόιδα κι εμείς θα σφυρίζουμε αδιάφορα.
Αυτά ισχύουν βέβαια για όσους είναι ήδη στο χορό. Το ζήτημα είναι να καταλάβουμε λίγο καλύτερα και πώς κατέληξε να λειτουργεί αυτός ο χορός. Δίχως να επιβάλλεται να πείσει κάποιος κάποιον άλλον για να μπει στον κλάδο, μια δικλείδα ασφαλείας, ένα στάδιο ποιοτικού ελέγχου έχει πάει περίπατο. Και δεν λέμε τώρα για βιρτουόζικες γραφές και τέτοια πράγματα, αλλά για πολύ απλά και βασικά όπως π.χ. να αναγράφεται σωστά το όνομα προϊόντος, με την ίδια λογική που μας μαθαίνουν στο δημοτικό ότι τα ρημάδια τα ονόματα κάθε είδους τα γράφουμε με κεφαλαίο ή όπως προτιμά εκείνος στον οποίο ανήκουν. Δεν γίνεται να μου γράφεις, αγαπητέ υποψήφιε, 12 φορές 3DS σε δοκιμαστικό κείμενο και να μην μπορεί να αποφασίσεις αν είναι «3DS», «3ds» ή «3Ds» και να διαλέγεις πότε το ένα και πότε το άλλο. Σίγουρα δεν γίνεται να σου εξηγώ ότι αυτό είναι στραβό και να θίγεσαι κιόλας. Και δεν γίνεται, λιγότερο αγαπητέ συνάδελφε αρχισυντάκτη, να μη του λες του υποψηφίου ότι δεν τα σηκώνεις εσύ αυτά, εκτός αν κάνει κέφι ο υποψήφιος να γράφουμε κάθε τόσο λάθος το όνομά του και να το περνάμε για άποψη. Δεν γίνεται αγαπητέ υποψήφιε να μας ανακοινώνεις ότι δεν θες να αποφεύγεις την έκθλιψη, αλλά προτιμάς όπου τη χρησιμοποιείς να κολλάς τις λέξεις αντί να βάζει απόστροφο και να ενοχλείσαι που ενοχλούμαστε. Δεν γίνεται, αγαπητέ υποψήφιε, να μας γράφεις τα πάντα χειρόγραφα και να κάνουμε εμείς την πληκτρολόγηση. Δεν γίνεται, αγαπητέ υποψήφιε να βρίσκεις game-breaking bug που μένει αδιόρθωτο για μήνες και να βάζεις 9 και να λες «ε, είναι που είμαι και fan. Και, αγαπητέ συνάδελφε αρχισυντάκτη, δεν γίνεται όταν αυτοί κάνουν παρέλαση να τους παίρνεις. Ξέρω ότι σε πιέζουν οι περιστάσεις. Αλλά ακόμη κι έτσι δεν γίνεται. Αλλά ξέρω αγαπητέ συνάδελφε. Δεν μπορείς να πιέσεις και υπέρ του δέοντος όταν δεν μπορείς να τον ζήσεις τον άλλον. Πρέπει να είσαι και λίγο τρελός. Διότι μπορεί να αναγκάζεσαι να διαλέξεις μεταξύ ακόμη πιο περιορισμένης κάλυψης και αυξημένου φόρτου αν κλείνεις την πόρτα σε τόσους και τόσους. Πάντα δυσκολότερα τα «όχι» από τα «ναι» αγαπητέ συνάδελφε αρχισυντάκτη. Σε καταλαβαίνω. Αλλά με ενοχλείς.
Παλαιότερα δεν είχε καμία σημασία αν νόμιζε κάποιος ότι επειδή παίζει χρόνια ξέρει και να γράφει ή ξέρει να κρίνει. Ή ότι είχε τα κατάλληλα θεμέλια, έχει προοπτική να φτάσει στο απαιτούμενο επίπεδο. Έπρεπε να πείσει κάποιον και εναλλακτική δεν υπήρχε. Γιατί δεν έγινε ποτέ φθηνό ή εύκολο να ετοιμάσει κανείς έντυπο, ούτε ήταν εύκολη υπόθεση η δημιουργία ιστοσελίδας. Σίγουρα δεν ήταν τόσο απλή ή φθηνή υπόθεση όσο ήταν παλαιότερα. Κάποτε χρειαζόταν επένδυση χιλιάδων και χιλιάδων ευρώ, τώρα κάτι γίνεται και με 8 ευρώ το μήνα. Και καλώς και γίνεται. Το πρόβλημα είναι πως η ευκολία δημιουργίας του βήματος έκφρασης συγχέεται εύκολα και γρήγορα με τη σκέψη ότι αυτό ήταν που έλειπε για να έχει κάποιος την ευκαιρία να γίνει μεγάλος και τρανός. Αμ, δεν είναι έτσι. Και η αγορά το ξέρει, παρότι κάνει συχνά ότι δεν καταλαβαίνει. Για αυτό βάζει σε άλλο καλάθι ειδικό Τύπο και influencers, γι’ αυτό πολλές φορές χωρίζει και τον ειδικό Τύπο σε διαφορετικά καλάθια. Βέβαια το καλάθι με το budget είναι ένα για όλους. Αλλά ας μην αλλάξουμε θέμα. Με αυτά και με αυτά, υπάρχει υπερπροσφορά «κριτικών» και «δημοσιογράφων» που δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να μάθουν τι είναι το ένα, τι το άλλο, γιατί διαφέρουν και γιατί είναι χρήσιμα για τον αναγνώστη. Κι έτσι, μάνι μάνι, καταλήγουμε στην αντίληψη ότι είδηση είναι η καταγραφή πληροφορίας κατόπιν χρωματισμού με την προσωπική μας άποψη (καλά, όλοι κοιμούνταν στο λύκειο πια;) και πως κριτική είναι «λέω την προσωπική μου άποψη για το αν μου άρεσε το παιχνίδι».
Ένα το κρατούμενο λοιπόν: δεν υπάρχει φίλτρο. Δεύτερο κρατούμενο: βλέπουμε την εύκολη πρόσβαση σε τεχνικά μέσα ως το μόνο πιθανό εμπόδιο προς την αναγνώριση. Κι επειδή δεν υπάρχει το φίλτρο, είτε δεν υπάρχει κάποιος να μας πει τα πράγματα ως έχουν, είτε δεν ακούμε αυτόν τον κάποιον, ούτε σε έξοδο για καφέ, διότι, στην τελική, μήπως μας πληρώνει κιόλας; Μπορούμε κι εμείς να κάνουμε ό,τι κι εκείνος, έτσι δεν είναι; Εύκολο. Φτάνουμε, λοιπόν, σε μια κατάσταση που κρατά τα πάντα σχετικά και την εξειδίκευση στον κάλαθο των αχρήστων.
Είναι σωστό να πληρωθεί influencer από publisher για παραγωγή περιεχομένου; Ναι. Γιατί αυτό προσφέρει και το σωστό είναι να το καθιστά και σαφές στο κοινό του.
Είναι σωστό να πληρωθεί δημοσιογράφος από publisher για κριτική; Όχι. Διότι δεν νοείται όποιος έχει υποχρέωση για κριτική και καταγραφή γεγονότων, να πληρώνεται από εκείνον που έχει συγκεκριμένο συμφέρον σχετικό με αυτό που κρίνεται ή αναφέρεται ως γεγονός. Από εκεί και πέρα μια χορηγία είναι χορηγία, ξεκαθαρίζεται, όπως και πρέπει, και, ειδικά στον Τύπο, σπάνια αγγίζει τη συντακτική ομάδα, μιας και θεωρείται καθαρά εμπορικό το ζήτημα, οπότε δεν την αφορά. Όχι ότι ποτέ κανένα εμπορικό τμήμα δεν είχε τη στραβή φαεινή ιδέα. Οπότε σε τέτοιες περίπτωση η συντακτική ομάδα έχει την επιλογή να πάει κόντρα.
Μπορεί να είναι κάποιος και τα δύο; Φυσικά και μπορεί. Με τα απαραίτητα στεγανά και την απαιτούμενη διαφάνεια. Είναι πολύ πιο δύσκολο. Το καθένα από μόνο του είναι δύσκολο, ο συνδυασμός είναι ακόμη πιο δύσκολος και όχι για αδύναμους χαρακτήρες. Και η αλήθεια είναι ότι τα πολλά καρπούζια δημιουργούν και κενά εξειδίκευσης, δυσκολία στην εμβάθυνση.
Ξέρετε τι είναι ευκολότερο όμως; Να είναι ο καθένας λίγο από όλα ή ό,τι χρειάζεται για να προσπαθήσει να πιάσει νούμερα, να κάνει τον «insider», τον «καμπόσο», τον «παλιό», ελπίζοντας να βγάλει οτιδήποτε, από οπουδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο. Χωρίς στεγανά, με άλματα από το ένα «πιασάρικο της στιγμής» στο επόμενο. Να ζήσει θέλει, δεν αδικούμε κανέναν για αυτό. Σε όλες τις δουλειές θέλουν να ζήσουν οι εργαζόμενοι. Αυτό δεν αλλάζει ότι κάποιοι δεν κάνουν για τη δουλειά. Όπως ισχύει παντού. Όταν όλα είναι σχετικά όμως ξυπνάμε μια μέρα και μαθαίνουμε ότι ο χορηγός ενός influencer τον απειλεί με διακοπή συνεργασίας επί πληρωμή επειδή ένας φίλος του γράφει κάτι αρνητικό σε κοινωνικό δίκτυο για προϊόν του χορηγού.
Να διευκρινίσουμε, βέβαια, πως άλλο ο influencer όπως το εννοούμε στην καθημερινότητα, παρότι ξεκίνησε ως όρος από το χώρο του marketing και πρώτα για εσωτερική κατανάλωση, και άλλο τελείως πράγμα εκείνος που έχει επιρροή σε ένα χώρο. Επιρροή μπορεί να έχει ο καθένας. Στην πρώτη περίπτωση όμως κερδίζει την ονομασία ανοίγοντας κανάλι στο YouTube (ή με οποιαδήποτε ανάλογη κίνηση) και στη δεύτερη πρέπει να κερδίσει την επιρροή που ασκεί. Όχι με views, followers κ.λπ. Του είναι κι αυτά χρήσιμα -εννοείται- απλά δεν είναι τα μόνα που μετρούν. Στην περίπτωση του influencer όμως, αυτά είναι τα μόνα στοιχεία που μετρούν.
Με τα πολλά, φτάνουμε να βλέπουμε στην Ελλάδα περιεχόμενο που, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, πατά σε ό,τι φαίνεται να πιάνει στο εξωτερικό. Βλέπουμε τι «τραβάει» αλλού, το δοκιμάζουμε κι αν πιάσει έπιασε. Χρειαζόμαστε περισσότερες εξαιρέσεις όμως. Χρειαζόμαστε ισορροπία. Χρειάζεται να νοιαστούμε γενικότερα ως κλάδος για το τι προσφέρουμε, πώς το προσφέρουμε, γιατί το προσφέρουμε, τι ρόλο καλούμαστε να παίξουμε, αλλά και τι άλλο θέλουμε να πετύχουμε, το λόγο που θέλουμε να το πετύχουμε.
Σκεφτείτε, πάλι, τι κράμα ανθρώπου απαιτείται για όλη αυτήν την προσπάθεια, για το καλό της βιομηχανίας που αγαπάμε, για το καλό του αναγνώστη που θέλει να μαθαίνει, να προφυλάσσεται από κακοτοπιές, να ωθείται να δει με άλλο μάτι τα πράγματα γύρω του. Σκεφτείτε τι κράμα απαιτείται κάθε μέρα που προσπαθεί κάποιος για όλα αυτά και ξέρει, δεν φοβάται, ξέρει ότι το προϊόν της δουλειάς του είναι η μόνη του παρηγοριά σε τελική ανάλυση.
Οι αναγνώστες
Θα σας το πω όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται. Κάθε φορά που ακούμε ότι είμαστε «πουλημένοι» επειδή κάποιος δεν κάνει κέφι κριτική (βαθμολογία δηλαδή γιατί η διαφωνία με την κριτική την ίδια θέλει και λίγο κόπο παραπάνω) το γέλιο ξεκινά από πολύ βαθιά, ούτε καν από το διάφραγμα. Πρέπει να είναι το μόνο είδος πικρού γέλιου που ξεκινά από το παχύ έντερο για να μαζέψει αρκετή δύναμη καθώς ανεβαίνει, πριν κάνει το γερό το μπαμ. Θα το λέγαμε και περιτονίτιδα του γέλιου. Είναι από τους λίγους ισχυρισμούς σε αυτήν τη χώρα που είναι σχεδόν αδύνατο να αντιμετωπιστούν σοβαρά από οποιονδήποτε του κλάδου, από τον καλύτερο έως το χειρότερο.
Από την άλλη, βέβαια, πώς να το φανταστείτε κι εσείς; Ακούτε τόσα χρόνια και ορισμένους ισχυρισμούς τύπου «εμείς πληρώνουμε», αλλά δεν είναι και τυχαίο που δεν μαθαίνετε εύκολα και τα ποσά. Υπάρχουν και ποσά που είναι πιο προσβλητικά κι από το μηδέν καμιά φορά. Πού να φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι μια μεγάλη εκδοτική θα προτείνει σε κάποιον αρχισυνταξία, θα συμφωνήσει σε χρήματα, θα γίνουν πολλαπλές συναντήσεις και στην τελευταία κάποιος κόβει τη συμφωνημένη αμοιβή κατά 30%, απαιτεί «μπλοκάκι», τουλάχιστον οχτάωρο σε γραφείο και απειλεί με απόλυση έτσι και διαπιστωθεί οποιαδήποτε παράλληλη δραστηριότητα σε ελεύθερο χρόνο κι εκτός γραφείου; Διότι, ως γνωστόν, ελεύθερος επαγγελματίας είναι αυτός ακριβώς που έχει όνειρο να δουλεύει για έναν εργοδότη όλη μέρα. Και πού να φανταστείτε να γράφετε σε έντυπο, σε εκδοτική, να σας λένε να μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική έκδοση του ίδιου εντύπου, να κάνετε τα ίδια ακριβώς πράγματα, να αφιερώνετε τον ίδιο χρόνο, αλλά να παίρνετε τα μισά; Γιατί το internet είναι για τους αδύναμους.
Πού να φανταστείτε τι σημαίνει να αφιερώνονται σε παιχνίδι 40 ώρες σε 3 μέρες, δηλαδή όλες οι (τυπικές) εργάσιμες ώρες μιας εβδομάδας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι υπόλοιπες υποχρεώσεις δεν τρέχουν κανονικά; Και πού να φανταστείτε κιόλας πόσο δύσκολο είναι να ξέρει κανείς τι γράφει ύστερα από τέτοια ορθοπεταλιά και να μπορεί να θωρακίζεται όπως πρέπει ώστε να κάνει το σωστό; Και, ύστερα, πού να φανταστείτε τι μέταλλο θέλει κι αυτό για να το κάνει κάποιος γνωρίζοντας ότι, αν θέλει να ζήσει, τον περιμένει κι άλλο τρέξιμο, αλλού. Να δείτε άδειες που έχουν παρθεί από μια εργασία για να βγουν reviews, να καλυφθούν εκθέσεις, χρήματα που έχουν μπει από την τσέπη. Ό,τι θεωρείτε πως δεν θα κάνατε ούτε για χάρη στη δουλειά σας, στο δικό μας κλάδο τουλάχιστον, έχει σταθερή θέση στην «εργαλειοθήκη».
Φυσικά και ο δικός μας κλάδος δεν έχει αποκλειστικότητα σε όλα τα παραπάνω. Αλλά ήταν έτσι πριν την κρίση και απλά χειροτερεύει από τότε, ενώ δεν πάει και για ανάκαμψη, παρότι η κάλυψη βελτιώνεται, οι αναγνωσιμότητες ανεβαίνουν κ.λπ. Η αγορά, απλά, είναι άρρωστη. Ξεκίνησε στραβά (και μπήκε αργά) στην εποχή του web και δεν έμαθε ποτέ να λειτουργεί σωστά. Οπότε το στραβό έγινε, έτσι απλά, το συνηθισμένο. Ο κανόνας. Το υπάρχον μοντέλο, ακόμη κι αν καλύπτει επαρκώς κάποιους -αλλά κατ’ εξαίρεση- δεν λειτουργεί. Όχι δεν θα λειτουργήσει «κάποτε». Δεν λειτουργεί τώρα.
Όταν λοιπόν θέλετε να μοιραστείτε τις σκέψεις μας μαζί μας, θυμηθείτε, κρατήστε στην άκρη του μυαλού σας, όχι ότι μιλάτε με επαγγελματίες (αυτά κερδίζονται και δεν εξασφαλίζονται με μισθούς), αλλά με ανθρώπους που καλούνται, κάθε μέρα, να κάνουν χάρη σε οποιονδήποτε εκτός από τον εαυτό τους. Αναδείξτε τα στραβά μας, πείτε όμως τι πιστεύετε ότι φταίει, για να γίνουμε καλύτερα. Επικροτήστε τα θετικά μας, πείτε όμως γιατί πιστεύετε ότι είναι θετικά, για να ξέρουμε τι κάναμε σωστά. Πείτε ό,τι θέλετε. Απλά πείτε το με χρήσιμο τρόπο, με τρόπο που θα φέρει καλύτερο περιεχόμενο στις οθόνες σας. Τι καλύτερη χάρη μπορούμε να σας κάνουμε;
Κούραση
Τι σας νοιάζουν όλα αυτά; Οι άπιστοι δεν θα πιστέψουν τώρα. Οι υπόλοιποι πιθανό είναι να μάθατε κάποια πράγματα που δεν φανταζόσασταν και να μας δείτε όλους, όχι στο Enternity, παντού, με λίγο διαφορετικό μάτι. Για καλό; Για κακό; Ας είναι διαφορετικό και θα το θεωρήσουμε κέρδος.
Κατά τα άλλα δεν θα πούμε ότι έχετε τον Τύπο που σας αξίζει. Αυτό είναι παλιό και, πλέον, καταπίνεται κι εύκολα, έχει νοθευθεί, έχει χάσει την οξύτητά του. Και καμιά φορά μπορώ να πω ότι έχετε και κάτι καλύτερο από αυτό που εγώ, προσωπικά, θεωρώ ότι αξίζετε. Θα έλεγα όμως πως, στην Ελλάδα και σίγουρα στο συγκεκριμένο κλάδο, έχουμε ακριβώς τον Τύπο που θέλουμε. Και η σκέψη πως πραγματικά θέλουμε τόσο χαμηλό μέσο όρο, ίσως να πονέσει λίγο παραπάνω. Διότι δεν μπορεί να είναι εύκολη η σκέψη ενός αναγνώστη πως κάνουμε reviews συχνά σε Xbox One X «επειδή σας έδωσε εντολή η Microsoft» (πάλλεται πάλι το παχύ έντερο), λέτε και έβρεχε Xbox One X σε όλα τα Μέσα και κάποιοι ξέχασαν ομπρέλα ανοιχτή, και δύσκολη η άλλη, ότι μπήκαν χρήματα από τσέπες που, για τους περισσότερους, γέμισαν από τη δουλειά την άλλη, εκείνη που αγαπούν λιγότερο. Για να σας κάνουν μια χάρη ακόμη. Για να συνεχίσουν να είναι ανόητοι ήρωες.
Ενδιαφερον inside look. Λογικες μου ακουγονται πολλες απο τις περιγραφες για τα οικονομικα και τις εργασιακες σχεσεις/συνθηκες δεδομενου της καταστασης της χωρας, των μυαλων που την κατοικουν κτλ. Ελληνικο gaming site που θελει να κρατησει καποιο επιπεδο στο περιεχομενο του σιγουρα εχει δυσκολο δρομο μπροστα του, αλλα οχι και ακατορθωτο, θελω να πιστευω. Αλλιως υπαρχουν και τα horror nights με οσκαρικες ερμηνειες, unboxings, γλειψιματα.. τα γνωστα. Τα βλεπουμε και σε αλλους κλαδους βεβαια. Νομιζω οτι αν γινοταν τωρα ενα γκαλοπ για το ποιος ειναι ο καλυτερος σεφ στην Ελλαδα, θα εβγαινε ο Πετρετζικης με μεγαλη διαφορα. Επειδη γραφει καλα, επειδη ο,τι φτιαχνει το βαφτιζει ο ιδιος τελειο, επειδη ο κοσμος τοσο καταλαβαινει, και στην τελικη, επειδη αυτο μας αξιζει(;) που λεει και το κειμενο.
Να σου πω την αλήθεια, όλα έχουν κι ένα ρόλο. Καλά και τα horror nights και τα unboxing και τα concept videos κ.λπ. Απλά δεν είναι το αντικείμενό μας, εννοώντας ότι δεν είναι αυτή η δουλειά του ειδικού Τύπου. Είναι άλλο πράγμα και προσφέρει επίσης διαφορετικά πράγματα.
Δεν είναι θέμα δημοφιλίας ή κάτι τέτοιο. Και προβλήματα σαν και αυτά που αναφέρω στο κείμενο είχαμε και πριν την έκρηξη του YouTube στην Ελλάδα, των influencers γενικότερα κ.λπ.
Όλα μας τα χρόνια βλέπουμε έκπληκτα πρόσωπα όταν εξηγούμε σε ανθρώπους της αγοράς πόσες ώρες χρειάζεται να αφιερώσουμε σε ένα παιχνίδι για να μην καταλήξουμε να λέμε μπούρδες. Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που παρά τη θέση και το αντικείμενό τους δεν αντιλαμβάνονται καν ούτε τι κάνουμε, ούτε τι εμπόδια μας δημιουργούν οι ίδιοι πολλές φορές.
Κι όταν προκύπτουν άτομα που μας κατανοούν ακόμη και σε αυτό το βασικό επίπεδο, κάνουμε σταυρούς, τάματα, δεήσεις, θυσίες και ό,τι θες. Έλα όμως που με άλλα πράγματα έπρεπε να ενθουσιαζόμαστε μετά από τόσα χρόνια.
Δυστυχώς, δεν ξαφνιάζομαι από την περιγραφή, χωρίς να είχα και ποτέ άμεση ή έμμεση εμπειρία από το χώρο. Έχουμε πλέον αποδεχτεί ότι ο εργασιακός μεσαίωνας βασιλεύει σε πολλούς κλάδους...
Προσωπικά θεωρώ τη δουλειά που παρουσιάζεται μέσω του enternity (όπως και παλιότερα μέσω του authority) ένα φωτεινό παράδειγμα στο χώρο του gaming press. Δεν είναι συχνό φαινόμενο να έχεις την τύχη να ενημερώνεσαι με τέτοια ποιότητα, όχι μόνο σε ό,τι αφορά το gaming αλλά και σε οποιδήποτε άλλη σφαίρα ενημέρωσης. Και σίγουρα δεν πρέπει να είναι καθόλου εύκολο να παράγεις συστηματικά τέτοιας ποιότητας υλικό.
Καλή δύναμη και καλή συνέχεια!
Η μόνη έκπληξη που χωράει είναι ότι δεν μιλάμε αρκετά όλοι του αθλήματος για το κουπί που τραβάμε, παρότι μας τα ψέλνουν κάθε τόσο από κατά φαντασία Avengers. Ψάλλε, εντάξει. Πρέπει κιόλας. Αλλά, ξέρω 'γώ, για κάτι χρήσιμο ας πούμε, για κάτι υπαρκτό.