Ήταν σήμερα πριν από ακριβώς 30 χρόνια, στις 25/12/1991. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την στιγμή που άνοιγα την σακούλα του ΜΙΝΙΟΝ και από μέσα έβγαζα το τεράστιο κουτί (για τα δικά μου χέρια τότε) του NES. To ΝES είχε έρθει επίσημα στην Ελλάδα τρεις μήνες νωρίτερα, από την τότε αντιπροσωπεία της Nintendo στη χώρα μας, την C.Itoh, που αργότερα μετονομάστηκε στην περισσότερο γνωστή, Itochu Hellas. Μαζί με το NES, η αντιπροσωπεία είχε προς πώληση και το θρυλικό Game Boy. Το SNES, τοποθετήθηκε στα ράφια των καταστημάτων το καλοκαίρι του 1992.
Όπως και να 'χει, η C.Itoh «δούλεψε» αρκετά το στήσιμο και το marketing των προιόντων της, αναπτύσσοντας ένα δυνατό δίκτυο διανομής και εκπαίδευσης των πωλητών της. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις εντυπωσιακές εικόνες που κρατάμε οι περισσότεροι κλειδωμένες στο μυαλό μας, από τα εντυπωσιακά stands στα κατάστήματα και στις βιτρίνες των τότε παιχνιδάδικων. Φυσικά ρόλο έπαιξαν και οι διαφημίσεις της εποχής όπως οι παρακάτω, που μας έκαναν να θέλουμε διακαώς ένα Game Boy η ένα NES.
Έτσι λοιπόν, το όνειρο μου είχε γίνει πραγματικότητα. Το πανάκριβο NES που αγοράστηκε -κρατηθείτε- 120.000 δραχμές, συν το The Legend of Zelda, διακοσμούσαν το σύνθετο του σαλονιού μας και εγώ ήμουν καθηλωμένος μπροστά από την τεράστια ξύλινη Luxor. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Προσωπικά θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που ήμουν από την πρώτη φουρνιά NES gamers και βίωσα την αρχή της Nintendo και την εξέλιξη της τις δεκαετίες που ακολούθησαν.
Να κάνω μια παρένθεση και να πω πώς τον επόμενο χρόνο η τιμή του ΝES έπεσε στις 35.000 δραχμές, λόγω της κατακόρυφης πτώσης του Φ.Π.Α. από το 36% αλλά και της έλευσης του SNES που κοστολογούνταν στις 80.000 δραχμές ως αρχική τιμή. Επίσης, άξιοι αναφοράς είναι οι διαγωνισμοί που έγιναν εκείνα τα Χριστούγεννα στο ΜΙΝΙΟΝ, στον φανταστικά στημένο 7ο όροφο του, όπου οι διαγωνισμοί με πλούσια δώρα έδιναν και έπαιρναν κάθε εβδομάδα. Δεν θυμάμαι είχα πάει εκείνες τις μέρες στο ΜΙΝΙΟΝ, καθώς είχα ήδη- από Αγγλία- το Game Boy ένα χρόνο πριν και φυσικά το νέοαποκτηθέν NES. Τι άλλο μπορούσε να ζητήσει ένας πιτσιρικάς... Παρόλα αυτά, έχω φίλους που κερδίσαν cartridges για το Game Boy από αυτό το event. Τέλος, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, όσοι είχαν προϊόντα Nintendo πριν τις ημερομηνίες που αναφέρω, είτε τους τα είχαν φέρει από το εξωτερικό, είτε είχαν αγοραστεί από πολύ συγκεκριμένα καταστήματα της Αθήνας που ασχολιόντουσαν με παραεισαγωγές. Εξάλλου, οι ημερομηνίες που αναφέρω, είναι γραμμένες στο περιοδικό Pixel εκείνης της εποχής.
Ας περάσουμε τώρα στις ρίζες του αγαπημένου μας NES. Καταρχάς η αρχιτεκτονική του βασίζεται στο Famicom του 1983 (Family Computer) που ήταν το αντίστοιχο NES της Ιαπωνίας. Δημιουργός του ήταν ο Masayuki Uemura, ο οποίος έφυγε από την ζωή πρόσφατα. Σχετικό άρθρο μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Ο σχεδιασμός του ξεκίνησε το 1981. Το Famicom είναι 8-bit κονσόλα τρίτης γενιάς. To NES ζητήθηκε να είναι το μηχάνημα που θα άλλαζε την όλη νοοτροπία γύρω από τα video games και να είναι αποδεκτό από όλη την οικογένεια. Φυσικά εκμεταλλεύτηκε στο επάκρο τον ντόρο με το video games crash story της Atari το 1983 και κλήθηκε να βγει κερδισμένο από όλο αυτό. Και το κατάφερε. Πως; Το hardware του έπαιξε σημαντικό ρόλο καθώς ήταν αρκετά εύκολο στον προγραμματισμό και για την εποχή του ήταν μπροστά από τον ανταγωνισμό. Στον σχεδιασμό του βοήθησε και ο Gunpei Yokoi, το controller pad πχ είχε επιρροές από τα Game and Watch που ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Αργότερα, το Game Boy θα δανειζόταν σχεδιαστικές επιλογές από το NES. Βασισμένο στον επεξεργαστή Ricoh (σε αντιθέση τον Ζ80 της Zilog που «φόραγαν» αρκετά home micros της εποχής αλλά και άλλες κονσόλες όπως της Atari και της ColecoVision) το NES μπορούσε να παράγει πολύ ικανοποιητικά γραφικά και ήχο, χωρίς ενοχλητικά lags και frame drops. Η αρχιτεκτονική του, με cartridges, ήταν κάτι που θέλησε να σταντάρει η Nintendo που επίσης επιθυμούσε όλο το πακέτο να ξεχωρίσει από τον ανταγωνισμό. Στην Ιαπωνία, από την πρώτη στιγμή το αγοραστικό κοινό το αγκάλιασε και η επιτυχία του ήταν δεδομένη. Γιατί να μην το χαρεί και ο υπόλοιπος κόσμος;
Ήδη το Famicom μετρούσε δύο χρόνια επιτυχίας και η Nintendo of America σχεδίαζε πως θα κυριαρχήσει στην τόσο μεγάλη αγορά, της βάσεις της οποίας έθεσε η Atari. Έτσι λοιπόν με δύο τακτικές κινήσεις μεταμορφώνει το Famicom. Η ονομασία αλλάζει σε NES, δηλαδή Nintendo Entertainment System και το design δέχεται ριζικές αλλαγές για να πάρει τη μορφή που αγαπήσαμε. O δημιουργός του, Lance Barr, πριν κάποια χρόνια δημοσιοποίησε φωτογραφίες από το αρχικό του σχέδιο, που έμοιαζε περισσότερο με home micro computer παρά με κονσόλα και αποτελούνταν από 6 μέρη! Επίσης, η αρχική ονομασία ήταν AVS (Advance Video System) αλλά άλλαξε και αυτή εν τέλει. Σας θυμίζει κάτι το AVS; Κρατήστε το για μετά. Βασικός γνώμονας του design ήταν το χρώμα του να θυμίζει κάτι νέο και σύγχρονο και το μέγεθος του να παραπέμπει σε μια ακριβή συσκευή σαλονιού, ανάμεσα συστήματα hi-fi και VHS. Ναι AVS, VHS, καταλάβατε που ήθελε να το πάει ο Barr. Να βάλει το NES για τα καλά στο μυαλό των Αμερικανών. Στις μεγάλες αλλαγές, πέρα από εκείνες που έχουν να κάνουν καθαρά με το μάρκετινγκ, περιλαμβάνονται τα controller pads και φυσικά η κατάργηση του top-loading cartridge slot, με ένα νέο front loading που θύμιζε ξανά VHS ο τρόπος εισαγωγής των cartridges. Μαζί με την αλλαγμένη είσοδο των cartridges, άλλαξε και ο σχεδιασμός τους, σε μακρόστενα, λεπτά, με μεγάλη επιφάνεια για να φαίνεται ξεκάθαρα το αυτοκόλλητο του εκάστοτε τίτλου. It's all about marketing...
Αργότερα ο Barr, εκτός του ότι δημιούργησε και την αμερικάνικη εκδοχή του Super Famicom (SNES) επανασχεδίασε το ήδη επιτυχημένο NES με ένα τελείως διαφορετικό στύλ, ως έναν βαθμό θύμιζε το αρχικό σχέδιο του Uemura. Αξίζει να αναφερθεί, πως ο Lance Barr, συνταξιοδοτήθηκε το καλοκαίρι του 2021, ύστερα απο 39 έτη θητείας στη Nintendo of America. Στα εξτρα του NES ήταν τα πολλά και διάφορα accessories που κάποια βγήκαν στο launch του μηχανήματος και κάποια αργότερα. Μερικά από αυτά ήταν Zapper Light Gun, το ΝES Advantage, το NES Max, το Power Glove, το Power Pad, το Four-score, ο Rob και φυσικά πολλά και διάφορα 3rd party ή γνήσια που αφορούσαν από cartridge cleaning kits έως και κλειδαρίες για την είσοδο των cartridges, για περιορισμό του gameplay από τους μικρούς του φίλους.
Πέραν του hardware, η Nintendo έδωσε σημασία στο software, καθώς η ιστορία έχει δείξει πως όσο δυνατό μηχάνημα να λανσάρει η εκάστοτε εταιρεία, αν δεν έχει και το αντίστοιχο software, η επιτυχία είνα καταδικασμένη να μετατραπεί σε αποτυχία. Έτσι λοιπόν καταπιάνεται με παραγωγή δικών της θρυλικών video games και δημιουργία franchises που ξεκίνησαν από το NES και τρέχουν έως σήμερα. Super Mario Bros, Zelda και Metroid, είναι τρανταχτά παραδείγματα και πνευματικά παιδιά του Shigeru Miyamoto, που άλλαξε για πάντα την ιστορία του gaming με την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητα του.
Επίσης, η Nintendo συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους 3rd party developers και είχε αποκλειστικότητες από τα πρώτα βήματα του NES, τακτική που της δημιούργησε στο μέλλον δικαστικά προβλήματα για αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος της SEGA of America. Η Nintendo δημιούργησε το Seal of Quality και διαβεβαίωσε το κοινό πως όλα της τα παιχνίδια περνούν ποιοτικό έλεγχο για να καλύψει τα υψηλά standards της εταιρείας και οι καταναλωτές θα λαμβάνουν εξέχοντα video games που τα γραφικά, ο ήχος, το gameplay και ο χειρισμός θα παίρνουν άριστα! Επίσης, εγκαινιάσε το Hotline Nintendo, όπου gamers "παλιές καραβάνες" αναλάμβαναν να βοηθήσουν τον κόσμο στα παιχνίδια που κόλλαγαν. Μετά από λίγο κυκλοφορεί και το θρυλικό περιοδικό Nintendo Power, με ύλη που περιλάμβανε νέες κυκλοφορίες, αναλυτικά guides τίτλων και πολλά άλλα.
Η διαφημιστική καμπάνια στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν τεράστια και το NES γίνεται instant hit από την πρώτη στιγμή. Φαινόταν πως δεν θα υπάρχει αντίπαλος και εκτόπισε παλιούς και νέους επίδοξους μνηστήρες του θρόνου που απέκτησε με ευκολία. Τα γνωστά καταστήματα TOYS R US γέμισαν τέραστιους χώρους με προιόντα Nintendo και την ίδια τακτική ακολούθησαν μικρότερα καταστήματα. Στις γιορτές του 1985 επικρατούσε φρενίτιδα στα καταστήματα και οι πωλήσεις του NES ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Αυτό δεν άλλαξε τις επόμενες χρονιές, καθώς το λανσάρισμα μεταγενέστερων ποιοτικών παιχνιδιών όπως τα Super Mario Bros 3, Battletoads, Ducktales, ΤΝΜΤ και άλλων δεκάδων, έκαναν το NES την κονσόλα που όλοι ήθελαν να αποκτήσουν. Αξίζει να πούμε δε, πως είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι 2 στα 3 σπίτια στην Αμερική, είχαν από ένα NES στο σαλόνι τους έως το 1993.
Στην Ευρώπη το NES λανσαρίστηκε, σε λίγες χώρες το 1986 και το 1987. Έγινε περισσοτέρο γνωστό το 1988 με την εισαγωγή του στην αγγλική αγορά μέσω της BANDAI. Στην Ελλάδα εκείνη την εποχή, το κοινό που αγαπούσε τα video games ήταν συνήθως έφηβοι που έπαιζαν μέσω των home micro computers τους, όπως Amstrad CPC464 η 6128, Commodore 64 και ZX Spectrum. Από κονσόλες στην ελληνική αγορά κυριαρχούσε η Atari, αλλά μην φανταστείτε ότι έκανε τεράστια νούμερα πωλήσεων. Έπειτα από συζήτηση με τον διευθυντή marketing και προώθησης της Itochu Hellas, η Nintendo πίστευε πως δεν είχε λόγο να έρθει στην μικρή ελληνική αγορά πριν το 1990, οπότε γι' αυτό καθυστέρησε την έλευση της. Να συμπληρώσω πως αύριο στις 26/12 στις 18:00 στο κανάλι μου στο YouTube- Console Hunter- για πρώτη φορά στα χρονικά, o Διευθυντής αλλά και ο μεταφραστής της Itochu hellas (στα manuals, στα διαφημιστικά φυλλάδια αλλά και στo Nintendo Club) έρχονται στον χώρο μου για να μιλήσουμε και να λύσουμε ότι απορίες έχουμε περί Itochu τις τελευταίες δεκαετίες. Μην το χάσετε!
Τo Nintendo Entertainment System σταμάτησε να κυκλοφορεί επίσημα το 1995, μετά από ακριβώς δέκα έτη παρουσίας στην παγκόσμια αγορά. Σε μια εποχή που το gaming δεν ήταν τάση, κατάφερε να είναι η κονσόλα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως, ρεκόρ που ξεπεράστηκε πολύ αργότερα από το PlayStation 2 και πρόσφατα (όσον αφορά τα συστήματα της Nintendo), από το Nintendo Switch, σε πολύ όμως διαφορετικές εποχές από τα τέλη των 90s. Οι τίτλοι που κυκλοφόρησαν σε όλα τα regions είναι 715 και οι συνολικές πωλήσεις του μηχανήματος ξεπέρασαν τα 61.91 εκατομμύρια τεμάχια. Ο best selling τίτλος του NES είναι το Super Mario Bros με 40,24 εκ. αντίτυπα. Κλείνοντας, το NES ήταν η κονσόλα που έβαλε τα video games στο σαλόνι μας, παραγκωνίζοντας τα τότε θρυλικά home micros. Όπως είπα και στην αρχή του blog, θεωρώ τον ευατό μου τυχερό που έζησα από την αρχή αυτή την επανάσταση των video games μέσω του NES. Ακόμα νοστάλγω τις βιτρίνες των καταστημάτων αλλά περισσότερο των gaming ορόφων του ΜΙΝΙΟΝ, του Λαμπρόπουλου ή του ΖΟΥΖΟΥ, που τα NES ήταν παρεταγμένα κάτω από 14άρες CRT και περίμενα να στηθώ στην ουρά για να παίξω.
Στο παρακάτω επεισόδιο του ελληνικού καναλιού retro video games Console Hunter, ο Νίκος φώναξε τον ελληνο-αμερικάνο φίλο του Dennis για να παρουσιάσουν στο ελληνικό κοινό το απόλυτο εορταστικό επεισόδιο με θέμα το NES. Ο Dennis εξιστορεί τις μνήμες του όπως το έζησε στην Αμερική και ο Νίκος όπως το έζησε στην Ελλάδα. Φυσικά εκτός από τις πολλές αναμνήσεις, παρουσιάζουν όλα τα αποκτήματα των συλλογών τους σχετικά με NES, όπως τίτλους, αξεσουάρ, κονσόλες και για τέλος δεν μπορεί να λείπει gameplay σημαντικών τίτλων αλλά και φυσικά διπλάκι!!
Αν σας αρέσει το επεισόδιο μη ξεχάσετε να κάνετε like και φυσικά subscribe για περισσότερα retro video games!
Θα κλάψω Χριστόυγενα μου το είχε πάρει ο παππούς μου μαζί με Super mario