Για να σοβαρευτούμε, στις δεκαετίες του 1980 και αρχές ’90 το gaming ήταν απάνθρωπα δύσκολο. Ξεκινώντας από τα δολοφονικά shoot-em-ups περνάγαμε στα απάνθρωπα platforms και καταλήγαμε στα πέρα από κάθε λογική δύσκολα adventures, ειδικά τύπου Myst. Έχω σταματήσει αμέτρητα παιχνίδια στο μισάωρο γιατί πολύ απλά ήθελα να προστατεύσω τα νεύρα μου. Στο μεταξύ, για τους συγκεκριμένους τίτλους, απλά έκλαιγα τα λεφτά μου. Μη με κάνετε δε να βάλω στην εξίσωση της δυσκολίας τα arcade machines των εν λόγω δεκαετιών όπου ξοδέψαμε περιουσίες ολόκληρες πολλοί από εμάς και τρώγαμε πολύ απλά τα μούτρα μας. Ούτε λίγο ούτε πολύ έως περίπου το 1996, εάν το προσδιορίζω σωστά, το gaming ήταν μία μαζοχιστική ενασχόληση. Και μετά; Μετά ήρθαν οι…μέλισσες.
Ή για να είμαστε πιο σαφείς ήρθε η μαζικοποίηση του console gaming μέσω του PlayStation brand. Ήταν παράλογο να θέλεις να κάνεις άνοιγμα στο ευρύ κοινό και να έχεις το νέο πελάτη σου να σιχτιρίζει γιατί δεν μπορεί καν να σκεφθεί πώς θα βγάλει το πρώτο boss του παιχνιδιού σου. Και σιγά-σιγά λοιπόν το gaming έγινε πιο ανθρώπινο, αυξήθηκε ο αριθμός αυτών που τερμάτιζαν παιχνίδια, αυξήθηκαν οι καταναλωτές και στην πορεία μπήκαν και άλλοι παίκτες που άλλαξαν ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Έτσι, με πρωτεργάτη τη Nintendo, πρώτα ήρθε το DS, μετά το Wii και το gaming μαζικοποιήθηκε πολύ. Μετά ήρθαν τα facebook games, τα tablets και πλέον σχεδόν όλοι παίζουν ή νομίζουν ότι παίζουν κάποιο παιχνίδι. Έτσι όμως φτάσαμε στο άλλο άκρο. Η δυσκολία έχει ξεφτιλιστεί τόσο πολύ ώστε όσο γελοία ήταν πριν η δυσκολία, είναι πλέον η ευκολία.
Ναι, δεν αντιλέγω, πλέον τουλάχιστον υπάρχουν σε αρκετά (όχι σε όλα) τα games πολλαπλά επίπεδα δυσκολίας που υποθετικά επιτρέπουν στον καθένα να βρει αυτό που του ταιριάζει. Προσοχή όμως: υποθετικά. Διότι π.χ. στο πολύ διαδεδομένο FIFA (ισχύει για όλες τις χρονιές από το 2008 και μετά) η διαφορά μεταξύ της δυσκολίας Amateur και Semi-Pro είναι καμιά δεκαριά γκολ, χωρίς υπερβολή. Ε, λυπάμαι, αλλά αυτό δεν είναι ισορροπία και δυστυχώς δεν συμβαίνει μόνο στο FIFA. Το θέμα είναι ότι αυτήν τη στιγμή ζούμε ένα άκρο, την ώρα που εμείς οι δεινόσαυροι έχουμε ζήσει σε όλο του το μεγαλείο και το άλλο. Εδώ, όπως είπα και στην αρχή, δεν ξέρω τι να υποστηρίξω, και μάλλον θα πάω με τη μέση οδό. Ποια ήταν αυτή; Νομίζω η δυσκολία των τίτλων κατά τη δεκαετία του 2000 ήταν η πλέον ισορροπημένη.
Δεν μπορώ να σκεφθώ ποιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για όλο αυτό από την -μακρόχρονη- πορεία του World of Warcraft. Η πρώτη του έκδοση ήταν μεν εξαιρετική, αλλά δυστυχώς ήταν και αρκετά δύσκολη, με αποτέλεσμα να αποθαρρύνει αρκετούς από το να ασχοληθούν με ομαδικά quests είτε αυτά ήταν dungeons είτε ήταν raids. Είχε φθάσει να απαιτεί αφοσίωση περίπου επιπέδου μόνιμης απασχόλησης και σχέση όχι παίκτη με παιχνίδι, αλλά υπαλλήλου με την εργασία του. Μετά όμως βγήκε το Burning Crusade, το κατά την άποψη μου καλύτερο και πλέον ισορροπημένο expansion του τίτλου. Η δυσκολία του ήταν ακριβώς εκεί που έπρεπε, κάνοντας τον παίκτη να μην αποθαρρύνεται από το να ασχοληθεί με τα dungeons και raids, αλλά επιτρέποντάς του ταυτόχρονα να παρακολουθήσει τι γίνεται σε επίπεδο υπόθεσης και να τα ολοκληρώσει χωρίς να πάθει νευρικό κλονισμό και να γίνει υπάλληλος. Δυστυχώς τα υπόλοιπα expansions οδήγησαν με γεωμετρική πρόοδο σε τόσο μεγάλη ευκολία, ώστε το speed run να είναι κανόνας και στο τέλος να καταλήξουν -που λέει ο λόγος- τα πλάσματα που χρειαζόταν ο παίκτης για κάθε quest να έχουν βελάκια πάνω από τα κεφάλια τους και να πεθαίνουν όταν ο παίκτης φταρνιζόταν.
Αυτή η ρημάδα καμπύλη δυσκολίας ενός τίτλου αλλά και το γενικότερο θέμα της ισορροπίας ήταν από τα βασικά θέματα που με απασχολούσαν από τότε ασχολήθηκα για πρώτη φορά επαγγελματικά με το χώρο. Είναι σαφές ότι δεν είναι πάντοτε εύκολο να ισορροπήσεις τη δυσκολία σε σημείο που να τους καλύπτεις όλους, ενώ τα πολλά διαφορετικά επίπεδα δυσκολίας μάλλον δημιουργήθηκαν ως τέχνασμα για την τεχνητή αύξηση της διάρκειας ενός τίτλου, παρά για την εξυπηρέτηση του παίκτη. Σε όλο αυτό -όπως προείπα- προσωπικά προτιμώ τη δεκαετία του 2000 με τρανά και τελευταία παραδείγματα που θα αναφέρω τα «adventures» Fahrenheit, Heavy Rain και το πιο action Last of Us όπου σημασία δεν είχε η δυσκολία αλλά η ιστορία και το συναίσθημα. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που θα συζητήσουμε κάποια άλλη στιγμή.
Πολύ καλό άρθρο ! Τι μου θύμησες ! Να παίζεις Vanilla wow να φαρμάρεις 14 ώρες την ημέρα και να παίρνεις 1 επίπεδο και να θες 60 . Και τώρα παίζεις μια μέρα και τερματίζεις τον χαρακτήρα !
Άσε που για να πάρεις στο Vanilla το πρώτο Mount έπρεπε να ιδρώσεις και να πονέσεις για να μαζέψεις τα 1000 g και το EPIC ήταν EPIC δεν το έπαιρνες εύκολα , όποιος είχε αντικείμενα κατά πασα πιθανότητα δεν ήταν άσχετος ενώ πλέον όλοι μόλις πάνε max lvl σε μια μέρα γίνονται full epic και αφού κατέβηκε η δυσκολία έπεσε και το επίπεδο .
Πάντως αυτό που είχα παρατηρήσει τότε ήταν ότι δεν υπήρχαν πολλά πιτσιρίκια (υπήρχαν αλλά δεν επιβίωναν ) και περισσότερο συνεργαζόσουν με σχετικά ώριμα άτομα και μπορούσες να διασκεδάσεις καλύτερα!
Ένας από τους πολλούς λόγους που δεν ασχολήθηκα ποτέ με MMO ήταν αυτός που παρουσιάζεις στο κείμενο σου. Αφιερώνω ώρες στο gaming αλλά ξέρω πως όταν ανοίξω ξανά τη κονσόλα δεν θα είμαι πιο πίσω από όσο θα έπρεπε να είμαι. Ότι δεν αντέχω να το κάνω απόψε, θα το κάνω αύριο. Ή και μεθαύριο καθώς single player είναι, έχει διάρκεια ζωής. Tα ΜΜΟ δεν είναι έτσι. Τουλάχιστον εγώ δεν τα ξέρω έτσι. Πόσους φίλους και γνωστούς είχα και έχω που ξημεροβραδιάζονται τόσα χρόνια πάνω από έναν υπολογιστή και οι συγκεκριμένοι δεν ξέρουν τι είναι ο έξω κόσμος.
Όσον αφορά τη δυσκολία επειδή πρόλαβα το τέλος της εποχής όπου τα videogames σε έκαναν νευρικό, θα συμφωνήσω εν μέρη. Η αλήθεια είναι πως με τα χρόνια που περνάνε και τις ιδέες που εμφανίζονται δεν μπορείς να κρατήσεις έναν τίτλο για πάντα δύσκολο. Ο πρωταγωνιστής κάποια στιγμή θα πάρει κάποιο καλό skill, ένα καλύτερο όπλο ή και θα μάθει αυτό το αναθεματισμένο το roll. Αναγκαστικά ο τίτλος γίνεται πιο εύκολος σε όποια δυσκολία και να είναι. Επίσης μην ξεχνάμε πως στην εποχή των arcades, τα videogames είχαν λόγο που ήταν δύσκολα. Τα λεφτά. Τα καταστήματα, οι εταιρείες και οποιοσδήποτε άλλος ήταν μέσα σε αυτά, ζούσε από τις 100 δραχμές του κάθε παιδιού που έχανε κάθε φορά. Τώρα δεν είναι έτσι. Τώρα αγοράζεις το τίτλο και σου έχουν πάρει τα λεφτά. Δεν τους νοιάζει και λογικό είναι. Η μόνη σειρά πιστεύω που ρίσκαρε με την δυσκολία της τα τελευταία χρόνια και το πέτυχε είναι η σειρά Souls. Ή τουλάχιστον δεν πάει το μυαλό μου σε κάποια άλλη, η οποία θα έχει μια fixed δυσκολία και θα απαιτεί ικανότητες από το παίκτη. Καλό είναι να υπάρχει ποικιλία για να είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Ωραίο κείμενο.
Βασικα τα παλια παιχνιδια (με εξαιρεση τα arcade) μπορει να ηταν δυσκολοτερα αλλα αυτο γινοταν για να αυξηθει η διαρκεια τους. Λιγα παιχνιδια ηταν εξαιρετικα δυσκολα σε σημειο που να μην μπορεις να το τελειωσεις, τα περισσοτερα τερματιζονταν στον ιδιο χρονο που τερματίζονται και τα συγχρονα, απλα τα συγχρονα δεν σε αναγκαζουν να παιξεις την καθε πιστα 20 φορες γιατι εχει μονο 5 ξερω γω. Αλλα και εμενα δεν μου αρεσουν τα πανευκολα παιχνιδια, πρεπει να υπαρχει και η προκληση αλλιως πολυ απλα δεν ειναι παιχνιδι, εχει παραγινει το κακο.
Αυτο με τα mmo ισχύει, καποτε τα mmorpg ηταν hardcore παιχνιδια, τωρα πια ειναι full casual με λιγες εξαιρεσεις.
Παίζεις Halo (όποιο θες), βάζεις LASO, το πας SOLO σκοτώνεις ότι βρίσκεις και παθαίνεις κατάθλιψη όταν ψοφάς λίγο πριν το τέλος του επιπέδου. Παλαιοί και νεότεροι μηχανισμοί σε ένα πακέτο.
@ Blackstorm συγκινείς με τα άρθρα σου βρε μπαγάσα.
Τι να πρωτοθυμηθείς από τα δύσκολα παιχνίδια της τότε εποχής και μιλώντας για τέτοια, τα πρώτα που μου έρχονται στο μυαλό είναι 2 shoot-em-ups, το Armalyte και το R-Type. Θα πρέπει να ήσουν το λιγότερο ξάδερφος με το Θεό για να τα τελειώσεις.
Από εκεί και πέρα, η μείωση του βαθμού δυσκολίας, μόνο καλό έκανε στη βιομηχανία αν και πολλοί από τους gamers που έζησαν τα '80s έχουν κάθε λόγο να οδύρονται για την πορεία που ακολούθησε το αγαπημένο τους χόμπι.
@Roronoa, δεν νομίζω ότι ισχύει και τόσο ότι τα παιχνίδια του τότε, τερματίζονταν στον ίδιο χρόνο με τα σημερινά. Ειδικά σε οτιδήποτε άλλο, πλην rpg και adventures, η διάρκεια ενός πλήρους walkthrough, δεν ξεπερνούσε τη 1- 1,5 ώρα και αυτό λόγω των περιορισμών στους διαθέσιμους πόρους και την, κατά κανόνα, έλλειψη saves.
Eπισης αν επαιζες σε PC τα spec ηταν πονεμενη ιστορια την δεκαετία του 90 τα παιχνιδια δεν ηταν καθολου ελαστικα στα minimum requirments
Θεωρω πως το gaming ειναι σαν την τεχνολογια . Δηλαδη οσο περνουν τα χρονια τοσο η ζωες μας διευκολυνονται με ολες αυτες τις νεες ανακαλυψεις σε ολους τους τομεις . Ετσι και στο Gaming νεοι μηχανισμοι , μηχανες γραφικων κλπ κλπ κλπ εχουν συμβαλει στο να εχει περισσοτερες επιλογες ο Gamer και μεγαλυτερη ελευθερια κινησεων .
Ακομα και τα περιφερειακα εχουν συμβαλει . Σκεφτειτε πως παλια τα Controllers δεν ειχαν triggers , μετα ειχαν μονο τα R1, L1 και μετα εβαλαν και τα R2 , L2 .... Και στο PC το ιδιο με αλλα περιφερειακα η στο Xbox , nintento και αλλες κονσολες ...
@darkshark Είναι ο λόγος που δεν ολοκλήρωσα καν το Cataclysm. Γενικά είχε πέσει πάρα πολύ το επίπεδο.
@Scott_Pilgrim Ε ναι ρε φίλε τα arcades σε έγδυναν κανονικά, κάπου ήταν και αναμενόμενο. Όμως όταν παίζαμε εμείς στον AtariST R-type που λέει και ο Νικήτας, εκεί να δεις μαζοχισμό.
@Roronoa δεν είχα υπομονή μικρός και τα παρατούσα. Μετά έγινα δαλάι λάμα και τερμάτισα το Zuma :-)
@TimofHeavens κάτι έχω υπόψη μου :-). Εδώ συγκινούμαι εγώ που τα γράφω βρε.
@nkav64 Ρε σειρά το R-Type είχα στο μυαλό μου όταν έγραφα το άρθρο. Που το είχα αγοράσει όλο χαρά στον Atari ST και μετά έψαχνα το φίλο μου που μου το σύστησε να του το βάλω στον πάτο...
@Cerivus Σωστότατο και αυτό.
@mariodm22. Σε αυτό με το χειρισμό έχεις δίκιο.
Παιδιά σας ευχαριστώ όλους για τα καλά λόγια και την ανταπόκριση.
Ωραίο άρθρο νομίζω χαρακτηριστικό με την δυσκολία ήταν και στα ποδοσφαιράκια αν έχετε παίξει στο Atarist 1040 όπως εγώ το micropose soccer καταλαβαίνει!!
@roonoa εξαρταται για τι εποχες μιλας... γιατι εποχες early 90's και πισω τα παιχνιδια εξωφρενικα δυσκολα ηταν αναριθμητα , βασικα ηταν ο κανονας... δεν υπηρχε συνηθως save και μιλαμε για παιχνιδια τοσο δυσκολα μερικες φορες που πραγματικα ηταν επιστημη και πραγματικα skills. Δε θα παω στα 80's γιατι λιγοι απο εδω μεσα ειναι αρκετα μεγαλοι , θα παω στα 90'ς και συγκεριμενα στο πρωτο μισο που μεσουρανουσαν τα 16 μπιτ. Για θυμηθειτε πχ Walker στην Αμιγκα , Tα Αlien Breed (υπερ παλουκοπαλουκα) chaos engine , δε μιλαμε για cannon fodder απο ενα σημειο και μετα ηταν παλουκι. Δε παω στα adventures γιατι εκει ηταν για α υτοκτονια η φαση. Και δευτερο μισο των 90's ποσοι εχετε παιξει και κολλησει ασχημα με τα original 2d Grand Theft Auto? Μιλαμε να παιζεις 3ωρα και 4ωρα για να ολοκληρωσεις μια πολη , επικη δυσκολια και αμα αποτυχενες σε μια αποστολη και μηδενιζονταν το multiplier στα λεφτα τοτε απλα αντε γεια.... Και φυσικα διχως save... Δε παμε επισης στα arcade εκει δεν εχει νοημα να παμε γιατι αυτα ηταν σχεδιασμενα για να χανεις και σταζεις φραγκα.
Platformers επισης καραπαλουκοπαλουκα , καμια σχεση με τα σημερινα.
Στα 80'ς και την οκταμπιτη εποχη δε πηγα για τον λογο ηλικιας που ανεφερα αλλα τοτε δε μπορουσαν να μην ειναι δυσκολα τα παιχνιδια γιατι ηταν σε δισκετουλες και ηταν μικρα. Αν τοτε ειχαν τη σημερινη δυσκολια θα τελειωναν σε λιγα λεπτα...
Προσωπικα τη μειωση της δυσκολιας δε τη καταλαβα αμεσα γιατι εγινε σταδιακα και υπηρξαν μεχρι και την εποχη ps1 πολλα δυσκολα παιχνιδακια. Απο τη PS2 εποχη και περα αρχισε η δυσκολια να πεφτει. Οντως σημερα πλεον καποια παιχνιδια ειναι για γελια , ακομα και ΑΑΑ τιτλοι , πιο πολυ παιζεις για να δεις το story (cinematic φαση) παρα για το παιχνιδι που αν εισαι παλιος γκεημερ ολντ σχουλ το gameplay αυτοκαθαυτο σου φαινεται βαρετο και το εχεις ξαναδει εκατονταδες φορες. Προσωπικα παλι, πλεον εδω και αρκετα χρονια μονο το multiplayer με γεμιζει σαν δυσκολια. Στο 99% ειτε ειναι πολυ ευκολα και δεν αποτελουν προκληση ειτε αμα δοκιμαζω να τα παιξω στο Very Hard / Veteran κτλπ τα εχουν κανει πολυ δυσκολα.
@Blackstorm - Τι είπες τώρα ρε άρχοντα;;; :)
Παντως το φιφα,επειδη αναφερθηκε και στο κειμενο δλδ,εχει εντελως ηλιθια καμπυλη δυσκολιας στα επιπεδα που εχουν βαλει....κλασσικα μπορω να παιξω φυσιολογικα μεχρι την προτελευταια δυσκολια(δε θυμαμαι τωρα ονομασια εχω καιρο να παιξω single) και μετα στο τελευταιο επιπεδο να εισαι ρεαλ-καραπετινιτσα και να παιζει το cpu με την καραπετινιτσα σαν dream team...ε νταξει αυτο το πραμα πχ να βαζω στο ενα επιπεδο 5 γκολ για πλακα και στο επομενο να τρωω 5 για πλακα καθιστα ολα τα single modes tou fifa απλα αχρηστα για μενα...το οποιο ειναι τρελη πατατα,παλι καλα που υπαρχει και το μανατζερ δλδ :P
Αγαπαμε δεινοσαυρο! Με καλυψαν πολλα απο τα σχολια, βεβαια δεν ηταν ολα τα παιχνιδια τοτε τοσο δυσκολα παντως οντως μιλαμε για τα 2 ακρα απο αποψη δυσκολιας σχετικα με το τοτε και το σημερα.
Οχι οτι ολες οι αλλαγες βεβαια ειναι αρνητικες στους σημερινους τιτλους. Πρεπει να δεχτουμε οτι τα παλια παιχνιδια ηταν πολυ δυστροπα σε σημεια και μηχανισμους σε βαθμο που ζημιωνε την εμπειρια. Το user friendliness ηταν κατι πιο φανταστικο και απο τον κοσμο του παιχνιδιου.
Ενα μικρο παραδειμα: Στο Morrowind (αν και πιο προσφατος τιτλος) ας πουμε. Ειχες αποστολη να πας εκει να βρεις κατι. Στο χαρτη δεν σου εδειχνε που ειναι το μερος αλλα επρεπε να πας με βαση τις οδηγιες του NPC που σου εδωσε την αποστολη. Αντε το εβρισκες το μερος. Εμπαινες μεσα παλι δεν ειχε στο χαρτη που ειναι το αντικειμενο οποτε επρεπε να φας ποση ωρα να σκαναρεις ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΟΜΩΣ ωσπου να βρεις αυτο το πραγμα που δεν ξερεις καν με τι μοιαζει. Βελτιωνε αυτο το ασκοπο ψαξιμο την εμπειρια? Το αντιθετο θα ελεγα. Στο Skyrim σου δειχνει που πρεπει να πας χωρις να σου λεει το πως θα πας. ''Ειναι εκει στο βουνο' αλλα το μονοπατι το βρισκεις μονος σου. Ειναι στο ταδε σημειο στη σπηλια αλλα πως θα πας εκει δικο σου θεμα. Μια απλη διευκολυνση που δεν επηρεαζει τη δυσκολια του τιτλου και αφαιρει εκνευρισμο.
Αυτο μαζι με πολλες ακομη παρομοιες αλλαγες στον σχεδιασμο ειναι στα θετικα των διαφορων των σημερινων παιχνιδιων με των παλιοτερων.
Απο την αλλη βεβαια σημερα περνας απο ορδες εχθρων χωρις να χασεις τη μιση μπαρα ενεργειας (αν υπαρχει) και παιζεις το final boss και ειναι τοσο ευκολο που αφηνεις το χειριστηριο με το ενα χερι χωρις pause να πιασεις το φραπε να πιεις τζουρα. Και να χασεις σου κανει continue απο τη μεση της μαχης με full ενεργεια. Anticlimactic. Εχει χαθει η ισορροπια αλλα πιστευω θα ξαναβρεθει καποια στιγμη.
Ισχύει, αν και υπάρχουν παιχνίδια σήμερα που μπορεί να σε αναγκάσουν να κοκκινίσεις από τα νεύρα από τη δυσκολία. Π.χ τα Witcher στη μέγιστη δυσκολία είναι πολύ δύσκολα. 2 hit και πεθαίνεις. Πρέπει να έχεις στρατηγική. Όσο για το WoW ισχύουν αυτά που λέτε αλλά το πρόβλημά μου εμένα είναι το ότι το έχουν απλοποιήσει υπερβολικά. Μια ματιά στο "talent tree" αρκεί για να το καταλάβει κάποιος αυτό. Παλιά καθόσουν και διάβαζες με τις ώρες για το ποια talents θα βάλεις και πως θα κάνεις το rotation ανάλογα με τη περίπτωση. Τώρα όλα είναι εύκολα. Βγάλανε και πολλά spell από χαρακτήρες ή τα έκαναν passive και μειώθηκε και το rotation για να μπορεί ο καθένας να το κάνει. Αυτό δεν μου αρέσει αλλά συνεχίσα να παίζω μέχρι πρόσφατα. Περιμένω το legion να δω τι θα γίνει αλλά έτσι όπως πάει το πράγμα, θα είναι 1-2 κουμπιά ο κάθε χαρακτήρας και δεν θα έχει νόημα. Έχει παραγίνει το κακό. Τέλος όσον αφορά τα "παιχνίδια" όπως το heavy rain ή το Fahrenheit, εκεί το έχουν τερματίσει. Αυτά δεν είναι παιχνίδια, αλλά διαδραστικές ταινίες. Πληρώνεις 50 ευρώ για να πατάς 1 κουμπί μια στο τόσο για να δείς μια ταινία 5 ωρών. Απαράδεκτο.
Φιλε μου συμφωνω πολυ με το αρθρακι σου και ειχα αντιστοιχη πορεια με τα videogames. Συγκεκριμενα με το wow επαιξα για 4 χρονια σε τοπ 10 guilds.
Διαφωνω παντως οτι αυτο που αλλαξε το χαρακτηρα των παιχνιδιων απο σπαζοκεφαλια σε.....ευκολα ηταν το οτι πηγαν να τα κανουν ευχαριστα και τερματισιμα στους πολλους. Στο WoW βεβαια καποιες φορες οντως η δυσκολια ηταν αστεια αλλα γενικα αλλου πιστευω εγινε η διαφορα.
Τα παιχνιδια αλλαξανε χαρακτηρα οταν σταματησε ο παικτης να βελτιωνεται μονο μεσα απο την προσωπικη του τριβη με το εκαστοστε παιχνιδι. Απο το 2008 και μετα τα internet gaming communities εχουν αναππτυχθει απιστευτα. Ο οποιοσδηποτε μπορει σε παρα πολυ μικρο χρονικο διαστημα να γινει γνωστης σε βαθος ενος παιχνιδιου που του αρεσει. Εχει χαθει ο χαρακτηρας της σπαζοκεφαλιας και της προσωπικης ανακαλυψης γιατι υπαρχουν απειρα guides, απειρα tutoring videos. Ειδικα στο WoW μιλαμε για μυστικα gameplay που μονος σου δεν αναπτυσεις ουτε σε 5 χρονια και εχεις παικτες 6μηνου μα χτυπανε gladiator.
Σιγουρα ολα ειναι μια fast εμπειρια με στοχο την αμεση διασκεδαση αλλα σε περιπτωση που δεν τα ψαξεις τα παιχνιδια με τη βοηθεια αλλων μεσων ειναι ακομα μαγικα, δυσκολα και στο τελος σου δινουν την παλια ικανοποιηση οσο και λιγοτερο δυσκολα ή λιγοτερο κακογραμμενα και να ειναι. Το internet και η μανια να γινουμε καλοι οσο πιο γρηγορα γινεται εχει αλλαξει το gaming.
Δεκέμβρης 2009 σπάω το σκαφοειδές οστό στο δεξί μου χέρι και βάζω γύψο μέχρι τον αγκώνα σχεδόν.
Επειδή όμως δεν άντεχα να μην παίξω πάω και αλλάζω το ποντίκι και το βάζω αριστερά αν και δεξιόχειρας και εγκαθιστώ το CoD WAW. Το βάζω στο easy...παραήταν εύκολο οπότε το ανεβάζω στο τέρμα και επειδή δεν
βόλευε γύρισα ξανά το ποντίκι στα δεξία και έπαιζα με το σπασμένο χέρι.
Σε 2 μέρες είχα τερματίσει το campaign......